د "ايکس وړانګ يا د رېْوْنتګېن وړانګشون" د بڼو تر مېنځ توپير

<big>اِيکــْــس وړانګ يا اِيکــْــسرې X ray يا دِ رېْوْنتګېن وړانګشون (یا تــَــشــَــعـشــُــع يا اَشــِــعــَّــة) Röntgen radiation يا د اِيکــْــس وړانګشون يا X radiation ، چې وُرســَــره دِ هــَــډوکـيـوں اَنځوران دِ اِنسان د تن په منځ کښې اَخيستــِــل کېدَی شي ، ځکه چې دا دِ ايکــْــس وړانګ يا دِ رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون د پلاستيک شــَــفــَّــافه (يا تـرَڅښودوانده يا ترَڅآخواپــِــرلیدکېدوانده يا تــِــرآخواڅـېـپــِــرلیدوانده يا ترَڅپــِــرلیدواندهترَڅـېـپــِــرلیدوانده يا transparent) پاڼه سوَځــَــوِلې اَو بــِــریان کړلې يا وریت کړلې اَو تـيـارِه رنګ وال کړلې شي اَو د اِنسان د پوستکي اَو د غوَښې څخه هم په يو څه آسانۍ دا دِ ايکــْــس وړانګ يا دِ رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون تـېـرېـدِلــَـی شي ، مګر د اِنسان هډوکي څخه او د ځينوں نوروں کلــَـکـېـوں يا ســَــخـتـېـوں شــَــيوں يا څــِــهيزوں د تـرَڅ څخه دا دِ ايکــْــس وړانګ يا دِ رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون ډېر نــِــه شي تـېـرېـدِلی ، اَو مګر په طــِــب یا روغتهیاپوهن کښې ډاکټران يا طبیبان يا روغتهیاپوهان که وغواړي چې پوه شي چې د کوم چا هډوکی يا اُستــُــخوان يا عــَــظم ، آیا مات (یا کــَــسروال يا شــِــکــَــسـته) شــِــوَی وو يا نه ، بیا همدا د ايکــْــس وړانګ يا د رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون هډوکي باندې او شاوخوا د همآں ځايوں دِ تـرَڅ څخه تـېـرَوي اَو د وړانګ د سرچينې او د تګلار په وړاندې او د هډوکي څخه ، او همداراز د هډوکي د شاوخوا او د څنګي برخـېـوں دِ تـرَڅ څخه په تـېـرېـدوں آں بــِــلې خوا ته ، د تـېـر شــِــوي ايکــْــس وړانګ يا دِ رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون د پاتې تګلار په وړاندې يوه پلاستیک ډَوله شــَــفــَّـافه (يا تـرَڅښودوانده يا ترَڅآخواپــِــرلیدکېدوانده يا تــِــرآخواڅـېـپــِــرلیدوانده يا ترَڅپــِــرلیدواندهترَڅـېـپــِــرلیدوانده يا transparent) پاڼه ږدي ، او چېرې چې هډوکی وو د هډوکي د ترَڅ څخه کمتر د اِيکــْــس وړانګ يا د رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون تـېـر شــِــوَی به وو او د هډوکي څخه وروسته د اِيکــْــس د وړانګ يا د رېـْـوْنـتـګـېـن د وړانګشون د پاتې تګلار څخه ، پلاستیک شفافې (يا تـرَڅښودوانده يا ترَڅآخواپــِــرلیدکېدوانده يا تــِــرآخواڅـېـپــِــرلیدوانده يا ترَڅپــِــرلیدواندهترَڅـېـپــِــرلیدوانده يا transparent) پاڼې ته همالته په وړاندې د هډوکي د آں ځي څخه کمتر يا لــِــږتر د اِيکــْــس وړانګ يا د رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون رَسېدلی وي ، او همآں د پلاستیک شفافې (يا تـرَڅښودواندې يا ترَڅآخواپــِــرلیدکېدواندې يا تــِــرآخواڅـېـپــِــرلیدواندې يا ترَڅپــِــرلیدواندهترَڅـېـپــِــرلیدوانده يا transparent) پاڼې باندې د هډوکي د اَنځور په ځي کښې يو څه روښانه يا شفافه (يا تـرَڅښودوانده يا ترَڅآخواپــِــرلیدکېدوانده يا تــِــرآخواڅـېـپــِــرلیدوانده يا ترَڅپــِــرلیدواندهترَڅـېـپــِــرلیدوانده يا transparent) برخه پاتې کيږي چې هېڅ يا ډېره کمه سوَځېدلې يا تيارِه شــِــوې وه ، چې هماسې اَنځور د هډوکي جوړښت (يا ســَــنمجوړښتکړا يا ســَــراجوړښتکړا يا ســَــراجوړکړا يا ســَــنمجوړکړا يا structure يا ساختــُــمان) ښودلی شي چې آیا هډوکی يا استخوان مات شوَی به وو يا نه ، مګر د پلاستیک د شفافې (يا تـرَڅښودواندې يا ترَڅآخواپــِــرلیدکېدواندې يا تــِــرآخواڅـېـپــِــرلیدواندې يا ترَڅپــِــرلیدواندهترَڅـېـپــِــرلیدوانده يا transparent) پاڼې نورې برخې ئې په اِيکــْــس وړانګ يا په رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون ، سوځېدلي اَو تیارِه رنګ وال شوي وي ، اَو د همدې شــَــدید يا اينــِــناترينګليځ سوَځــَــوِل د ځانګړتهیا او خاصیت لپاره ئې د اِيکــْــس وړانګ يا دِ رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون هم د آلــِــرېـتــَــر دِ بــِــنــَــفش يا د ultraviolet يا د ماوَراء دِ بنفش (يا هــَــمآں څــِــه شا ته دِ بــِــنــَــفش يا هــَــمآڅــِــهشادِبــِــنــَــفش) د وړانګ يا د وړانګشون په نسبت او برخئړیک کښې خطرناکتر دئ ، او باید چې يو مریض يا ناروغ يا مات هډوکی وال اِنسان باندې باید چې څو پلاوې په نږدې وقتوں او مهالوں کښې د اِيکــْــس وړانګ يا د رېـْـوْنـتـګـېـن وړانګشون وُ نــِــه لــَــګــَــوِل شي ، چې د وجود يا د تن یا د جسم حــُــجرې يا سوْړخونــَــکلۍ ګانې يا cellules یا cells ئې وُ نــِــه سوَځــَــوِل شي ، اَو مړې نــِــه شي .