د "اېلېکټرون" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
۷۰ کرښه:
 
=== ۱. اَلفا يا اَلفه وړانګشون يا تشعشع Alpha or α radiation ===
۱. اَلفا يا اَلفه يا «اَلــِــف» وړانګشون يا تشعشع alpha or α radiation چې د هېليوم (نمــَــرون) helium د عنصر (آپهلمند) د اتوم (نامات) د هستې (نوکټکلۍ يا نناکېلون يا خستکې يا زڼي يا زړي يا نواة) په ډَول ده چې د څلوروں واړه تروں ذرة ګانوں (بــَــرخــَــکليوں يا بڅرکيوں) څخه جوړه شوې ده چې دوه ئې پروتون يا پروټون (پــِــروړاندتــَــرون يا پروړاندون يا اَوَّلون) يا proton نوميږي چې مثبت (پځيشويځ يا پځيدي) برقي چاړج (برېښي بار يا انګارليځ پېټی) لري ، اَو دوه نور ذره ګان (یا برخکلۍ ګانې یا بڅرکيان) نېوْترون يا نېوْټرون (نادِهــَــريــَــوون يا خــُــنثیٰ وُون يا ناخواوَرون يا ناخواوون) يا neutron نوميږي ، اَو د اتوم (نامات) د هستې (نوکټکلۍ يا د نناکېلون يا د خستکې يا زڼي يا زړي) nucleus د ماتېدوں څخه وروسته د اَلفا يا اَلفه يا د «اَلــِــف» وړانګشون يا تشعشع alpha or α radiation شاوخوا ته الوُوځي ، مګر څه وَړ چې نسبتواليځ يا برخئړيکي يا پرتليځ يو څه درانده تر ذره ګان (برخکليان یا بڅرکي) دي ، نور خی ډېر لرې واټنوں يا مــَــسافېوں يا فاصــِــلېوں ته نهډېر نــِــه شي الوتلي ، مګر نوروں مادوںمادېوں (يا مونږتاوَړوں يا مووَروں) يا تهوکيوں يا څــِــهيزوں ســَــره که ولګيږي ، نور په لګېدوں يو څه زیانمند اَو خطرناک اُوسېدلي شي .
<br>
<br>
 
=== ۲. بېتا يا بېته وړانګشون يا تشعشع Beta or β radiation ===
۲. بېتا يا بېته وړانګشون يا تشعشع beta or β radiation چې ډېرتر د الکترونوں (انګارليونوں يا انګارلۍ ګانوں يا برېښکانوں) څخه جوړ شوي چې منفي (نغوښتشويځ يا نغوښتدي) برقي چاړج (برېښي بار یا انګارليځ پېټی) لري . چې د اَلفا يا د اَلفه د وړانګشون په نسبت (برخئړیک يا پرتلې) کښې ډېرتر واټن ته تللي شي ، مګر که څه هم چې زیانمند وړانګشون کېدَی شي چې وي ، خو اَو مګر بیا هم د اَلفا يا د اَلفه د وړانګشون په نسبت (برخئړیک يا پرتلې) کښې کمتر او لږتر زیان رسوونکی وړانګشون دئ .<br>