د "پامير" د بڼو تر مېنځ توپير
Content deleted Content added
و ←top: Typo fixing using AWB |
د سمون لنډیز نسته |
||
۲۵ کرښه:
'''پامیر''' (په تاجیکي کې: ''Помири''، په قرقیزي کې: ''Памир''، په [[پاړسي|پارسي]] کې: ''پامیر''، په چینایی کې: 帕米爾高原
- Pàmǐěr gāoyuán) د غرونو لړۍ ده چې په مرکزي آسیا کې د [[هندوکش]]، [[قراقرم]] او [[تیان شان]] (په چینایی کې:天山) د غرونو په منځ کې پرته ده. مساحت یی ۱۲۰،۰۰۰ کلومترو مربع ده. پامیر د نړۍ دریم لویه د غرونو لړی ده او قونگور (په چینایی کې:公格尔山) د پامیر تر ټولو لوړ غر دي.
پامير د نړۍ چت يا بام په نوم د پامير د غرونو سلسله اوس هم نوې ده او خپل طبعي شکل د بدلېدو په حال کې ده. د پاميرغرونه د [[افغانستان]] په شمال کې دي چې د تاجکستان سره يې شريکوي د دې غرونو درې لوړې څوکې په تاجکستان کې دي. د پامير د غرونو څو سلسلې کرغزستان او د پاکستان په گلگت بلتستان کې هم شته. په جنوب کې دا د واخان په سيمه کې د هندو کش د غرونو لړۍ سره يو ځاې شي. په ختيځ کې دا د چين په خاوره هم غزېدلي دي. د دې غرونو لوړې څوکې ټول کال په واورو پټ وي، پکې سخت ساړه وي او هلته چې واورې ويلي کېږي، د څاروو څر ځايونه لري. د دې غرونو نه سکاره ويستل کېږي خو نورمنرالونه هم لري چې يوه يې د لاجوردو ډبره ده. د شپږم ميلادي پېړۍ راهيسې د چين بوداي راهبان هند ته د تلو لپاره دپامير د يوې خوا نه بلې ته اوړېدل او د ورېښمو شمالي لاره د پامير په غرونو کې د کاشغر نه خوجند ته تللې وه. د افغانستان دوه ولايتونه واخان او بدخشان د پامير په غرونو کې دي او د “سر کل” ډنډ د امو سيند يوه سرچينه ده. د دې غرونو په درو کې اوسېدونکي خلک ” پاميري ژبې” وايي چې وخي، مونجي، شغني، سنگلاچي، اشکاشمي او ونجي د يادولو وړ دي. د خپرېدو نېټه ۱۸ جولاي - See more at: http://www.safiahaleem.com/?p=2100#sthash.iHdUXq3K.dpuf
[[وېشنيزه:افغانستان]]
| |||