د "طالبان" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
نښلنونه: د موبايل سمون د موبايل وېب سمون
۷۶ کرښه:
=د طالبانو تاريخ او افغانستان کې ېې اړتيا=
[[دوتنه:Taliban-herat-2001 ArM.jpg|150px|بټنوک|250px|کيڼ]]
په [[افغانستان]] کښې د شوروی پوځ تر وتلو وروسته داخلی خگړه پېل شوهسوه. افغانانو ونکړای سول چې نوی حکومت جوړ کړی. مگر په دې وخت کښې په کندهارکښې نوی غورځنگ جوړ شوسو چې نوم یی طالبان وو. د طالبان غړی افغانی مهاجرین او د مذهب طالبان ول.طالبانو َغوښتل داخلی جگړه پای ته ورسوی او په افغانستان کښې اسلامی امارت تاسیس کړی. د دی په سبب د نړید بیلو بیلو سیمو مسلمانو پیسې او وسلې طالبان ته ورکړل.
په۱۹۹۴ز کال کې د طالبانو پوځي قواوې چې د سيمي د خلکو لخوا وسله والي شويسوي وې د جنګ ميدان ته د کورنيو جگړو د له منځه وړلو د اړتيا په موخه ورغلې . دغه اړتيا ځکه پېښه شوهسوه چې د ۱۹۹۲زــ ۱۹۹۵زکال پورې اتو ، نهو په نوم مجاهدينو ډلو ټپلو د افغانستان د حکومتي واک پر سر په هغه هېواد کې د چور ، تاړاکونو، خلک وژنو او په ښځينه او ماشومانو باندې تريو باندې لاس پورې کړی و . عامه وگړو لپاره گرانه وه چې د افغانستان دننه ېې نظم راوستلای وی او بهرنيو هېوادونو هم د ناکامه تېرمهال کړنو له کبله ځان بې خبره ښوده ځکه د شر او پساد ډلو هرڅه د اسلام تر نوم لاندې ترسره کول . د افغانستان لږه کيو د وحدت ډلې ، نظار شورا ، جمعيت اسلامي ، جنبش تر نومونو لاندې د گاونډيو تاجکستان، اوزبکستان ، تورکيې ، پاکستان ، ایران ، روسيې او هند گټې ساتلې ځانونه ېې په ژبه بېل کړي و . طالبانو د سیمو قوماندانان چې پر افغانانو یی ډیر ظلمونه کول، د هلکانو څخه قوماندانانو ناوړه گټه پورته کول، هغوی به ې گډول دغو ناوړو کړنو ته د پای ټکی کېښود . طالبانو په کندهار کې خپل مقر تاسیس کړ. طالبانو تر ۱۹۹۵ کال وروسته په سلو کې دېرش د افغانستان خاوره لاس ته راوړل. په ۲۶ د سپتامبر ۱۹۹۶ کال کښې طالبان د کابل پایتخت ته ورسېدل. په دې وخت کې ملا محمد عمر چې د طالبانو مشر و په افغانستان کې [[د افغانستان اسلامي امارت|د افغانستان اسلامی امارت]] رامنځته کړ او شریعت د ملا عمر لخوا اعلان شوسو. خو [[د افغانستان اسلامي امارت|د افغانستان اسلامی امارت]] تر تاسیسولو وروسته یوازې د [[پاکستان]]، سعودی عربستان او د عربي متحده امارات لخوا په [[افغانستان]] کښې سفارت خانې پرانستل شویسوی.
 
=د طالبانو واکمني=