د "ملا محمد عمر" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
ود سمون لنډیز نسته
۲۴ کرښه:
}}
 
ملا محمد عمر(مجاهد) په انګریزي (Mullah Mohammad Omar Mujahid) د مولوي غلام نبي هوتک زوي، د مولوي محمد رسول لمسی او د مولوي باز محمد کړوسی، په کال ۱۳۳۹ هجري لمریز کې چې له ۱۹۶۰ زېږدي کال سره سمون خوري د افغانستان د [[کندهار ولايت|کندهار ولایت]] د [[د خاکرېز ولسوالۍ|خاکریز ولسوالۍ]] [[چا همت کلی|د چا همت]] کلي په یوه متدینه او علمي کورنۍ کې زیږیدلی دی. د ملامحمد عمرمجاهد والد مرحوم مولوي غلام نبي هم په همدې خاکریز ولسوالۍ کې دنیاته راغلی دی او د همدې سیمې په مختلفو دیني درسونو او دائرو کې خپلې دیني زدکړې ترلاسه کړې، چې بیا په یاده سیمه کې د تدریس او اسلامي دعوت په چارو کې د زیار او مصروفیت له امله د خلکو په منځ کې د یو ښه علمي او ټولنیز شخصیت په توگه وځلید . د ملامحمد عمر له زوکړې دوه کاله وروسته د هغه والد د کندهار له خاکریز ولسوالۍ څخه ددې ولایت د ډنډ ولسوالۍ د نودې کلي ته ولاړ او هلته د خپل ژوند ترپایه د سیمې د خلکو د دیني ښونې او روزنې په چارو بوخت ؤ، نوموړی په۱۳۴۴هجري لمریزکال کې چې له ۱۹۶۵زېږدي کال سره سمون خوري په همدې سیمې کې وفات او د کندهار ښار د طالبانو په پخوانۍ مشهوره هدیره کې خاورو ته وسپارل سو . ملامحمد عمرد خپل پلار له وفات وروسته د پنځه کلنۍ په عمر له خپلې کورنۍ سره د کندهار له ډنډ ولسوالۍ څخه د اروزگان ولایت د هراود ولسوالۍ ته ولیږدیده او هلته یې د خپلو ترونو هر یو مولوي محمد انور او مولوي محمد جمعه تر سرپرستي لاندې د ژوند لومړنۍ مرحله پیل سوه .
'''محمد عمر''' (زېږېدنه، ١٩٥٩-) (په انگرېزي:''Mullah Mohammed Omar'') چې د '''ملا محمد عمر''' او يا هم په ساده توگه د '''ملا محمد عمر مجاهد''' په نامه يادېږي، په [[افغانستان]] کې د طالبانو د غورځنگ مشر دی. نوموړی چې اوس په يو نامالوم ځای کې استوگنه لري، له ١٩٩٦ زېږيز کال څخه تر ٢٠٠١ ز کې د افغانستان د حکومت هغه مشر و چې د افغانستان د بېړني حالت د کورنيو جگړو پر مهال د وگړو د ژغورنې په موخه رامخته سو. د هغه پلويان ښاغلي عمر ته د [[اميرالمومنين]] او مممد عمر مجاهد خطاب کوي . دا لقب ده ته دسیمې په کچه د مدرسو علماؤ لخوا چې هم د افغانستان او هم د پاکستان په سیمه خلکو کې شهرت لري د يوې ولسي جرگې په لړ کې کال ۱۳۷۵ هـ لمریز د وري د میاشتې په ۱۶مه نېټه ورکړ سوی.<ref>{{cite news|publisher=نن ټکی اسیا|date=[[٣٠ نومبر ٢٠١۴]]|url=https://www.nunn.asia/30711/که-ملا-محمد-عمر-مجاهد-ووژل-شي-؟/|accessdate=٣٠ نومبر ٢٠١۴|title=د ملامحمد عمر (مجاهد) ذاتي طبیعت او سلیقه}}</ref>
<br />
 
== زده کړې ==
ملا محمد عمر د ٢٠٠١ زېږيز کال څخه راپدېخوا، کله چې امريکايانو په افغانستان کې جگړه پيل کړله ده په يوه تد (نامالومه)ځای کې ژوند اخطیار کړ. ملا عمر هغه کس دی چې امريکا يې د نيولو په لټون بوخته وه او غوښتل یې چې دی او د القاعدې د ډلې مشران او نور غړي ونيسي، خو وروسته د اسامه د نیولو او د القاعدې د نورو غړو له افغانستان څخه وتنې، د امریکا دريځ نرم سو او طالبان یې د نوي دولت په چوکاټ کې سياسي هلو ځلو ته وروبلل، خو تر اوسه هم د شمالي ټلوالې د پرچمي غړو لخوا یې مخالفت کېږي او سولې ته نه پرېښودل کېږي. د امريکا حکومت هغه په ٢٠٠١ کال کې د [[نيويارک]] په سوداگريزو مرکزونو باندې بريدونو کې د لاس لرلو او د اسامه بن لادن او د القاعدې د ترهگرې ډلې د غړو د نه سپارلو په خاطر تورن کړی دی.
زدکړه اوتعلیم:
 
مرحوم ملا محمد عمر (مجاهد) په اته کلنۍ کې د دیني علومو د ترلاسه کولو لپاره د روزګان ولایت د د هراو د ولسوالي د شهرکهنه سیمې ابتدایې دینې مدرسې ته شامل شو. د دغې مدرسې سرپرستي هم د ملامحمد عمر (مجاهد) د تره مولوي محمد جمعه لخوا ترسره کیده او ملا محمد عمر (مجاهد) هم لومړنۍ دیني زدکړې له نوموړې څخه پیل کړې .
== مخینه ==
ملا محمد عمر(مجاهد) د مولوي غلام نبي هوتک زوي، د مولوي محمد رسول لمسی او د مولوي باز محمد کړوسی، په کال ۱۳۳۹ هجري لمریز کې چې له ۱۹۶۰ زېږدي کال سره سمون خوري د افغانستان د [[کندهار ولايت|کندهار ولایت]] د [[د خاکرېز ولسوالۍ|خاکریز ولسوالۍ]] [[چا همت کلی|د چا همت]] کلي په یوه متدینه او علمي کورنۍ کې زیږیدلی دی. د ملامحمد عمرمجاهد والد مرحوم مولوي غلام نبي هم په همدې خاکریز ولسوالۍ کې دنیاته راغلی دی او د همدې سیمې په مختلفو دیني درسونو او دائرو کې خپلې دیني زدکړې ترلاسه کړې، چې بیا په یاده سیمه کې د تدریس او اسلامي دعوت په چارو کې د زیار او مصروفیت له امله د خلکو په منځ کې د یو ښه علمي او ټولنیز شخصیت په توگه وځلید . د ملامحمد عمر له زوکړې دوه کاله وروسته د هغه والد د کندهار له خاکریز ولسوالۍ څخه ددې ولایت د ډنډ ولسوالۍ د نودې کلي ته ولاړ او هلته د خپل ژوند ترپایه د سیمې د خلکو د دیني ښونې او روزنې په چارو بوخت ؤ، نوموړی په۱۳۴۴هجري لمریزکال کې چې له ۱۹۶۵زېږدي کال سره سمون خوري په همدې سیمې کې وفات او د کندهار ښار د طالبانو په پخوانۍ مشهوره هدیره کې خاورو ته وسپارل سو . ملامحمد عمرد خپل پلار له وفات وروسته د پنځه کلنۍ په عمر له خپلې کورنۍ سره د کندهار له ډنډ ولسوالۍ څخه د اروزگان ولایت د هراود ولسوالۍ ته ولیږدیده او هلته یې د خپلو ترونو هر یو مولوي محمد انور او مولوي محمد جمعه تر سرپرستي لاندې د ژوند لومړنۍ مرحله پیل سوه .
 
د ملا محمد عمر (مجاهد) دواړو ترونو په تیره مولوي محمد انور د نوموړي په دیني روزنې او پالنې کې خاص رول ترسره کړ .
که څه هم چې ملا محمد عمر په افغانستان کې د ٢٥ ميليونو وگړو ولسمشر و خو نړېوالو ته د هېښتابه خبره دا وه چې د يوه هېواد د هېوادمشرۍ سره سره د ده په هکله ډېر لږ مالومات يې خلکو سره سته. د هغه له خولې چې وېلي يې ؤ، هغه هېڅوخت هم په خپل هېواد کې په الوتکه کې سفر نه دی کړی، او هېڅکله د افغانستان څخه دباندې هم نه دی تللی. خو يو څو ځلې يې د ډيورنډ پولې ته نژدې قبايلي سيمو ته سفرونه کړي دي خو په پښو او گاډو کې. باندنيان وايي چې د ملا عمر د همدې ډول ژوند تېرولو څخه ښکاري چې يو ساده ، دینداره او له نړۍ بې خبره افغان دی . ملا عمر داسې يو سړی دی چې ډېرې لږې مرکې يې کړي، ډېر لږ ځله يې د غير مسلمانانو سره کتلي، او د هغه خورا لږ داسې انځورونه خپاره سوي دي چې خلک پرې خبر دي چې همدا ملا محمد عمر دی. ډيپلوماټان د ملا عمر څرگندونه پدې ډول کوي؛ ملا محمد عمر يو ډېر حياناکه او شرمندوکه سړی دی، د بهرنيانو سره ډېرې خبرې نه کوي.
 
د هغه د واکمنۍ پر مهال د هېواد څخه دباندې نورې نړۍ سره ټول امرونه او کارونه د هغه وخت د باندنيو چارو وزير، مولوي [[وکيل احمد متوکل]] پرمخ بېول.
مرحوم ملا محمد عمر (مجاهد) د خپل شرعي تعلیم لومړنۍ او متوسطه دوره په همدغه مدرسه کې په بريالۍ توګه پای ته ورسوله او اتلس ۱۸ کلنۍ ته له رسیدو سره یې په افغانستان کې د مروجه لوړو شرعي زدکړو په تحصیل پیل وکړ، خو د شرعي لوړو زدکړو د تحصیل مرحله یې په کال ۱۳۵۷ هـ ش ـ۱۹۷۸ م په افغانستان کې د کمونستانو د واک ته رسیدلو له امله نیمګړې پاته شوه.
 
== کورنۍ: ==
له قبیلوي اړخه د ملا محمد عمر (مجاهد) تعلق د پښتنې قبیلې هوتکو په تومزي قوم پوری دی .
 
هوتک د پښتنې قبیلې يو لوى شاخ ، او هوتکیان د معاصر افغانستان په تاریخ کې د نومیالي اسلامي شخصیت حاجي میرویس خان هوتک په څیر اسلامپال، مدبر، ملي او جهادي اتلان لري
 
سترغازي حاجي میرویس خان هوتک رحمه الله چې افغانان یې احتراما د میرویس نیکه په ویاړلي لقب یادوي په کال ١٠٨٨ هـ ۱۷۱۲ م افغانستان له صفوي ظالمانه واکمنۍ ازاد، او د افغانانو لپاره يې په کې د یوه خپلواک مقتدر اسلامي حکومت بنسټ کیښود.
 
د ملا محمد عمر (مجاهد) کورنۍ له مسلکې اړخه ټول علماء او د دیني علومو مدرسین دي. هغوی خپل ټول ژوند د الله تعالی د دین خدمت، د شرعي علومو تدريس او د مسلمانانو دیني اوفکري روزنې ته وقف کړی، له همدې امله یې په خپله سیمه کې خورا زیات مقبولیت درلود او په معنوي لحاظ د ټولنې تر ټولو باوقاره او اجتماعي حیثیت لرونکي اشخاص پیژندل شوي دي.
 
د يوې داسې علمي او روحاني کورنۍ په ماحول کې د ملامحمد عمر(مجاهد) پیدایښت او بیا د خپلو علمي او فکري مربیینو (پالونکو) ترمستقیمې پالنې لاندې د هغه نشأت په جهادي او فکري لحاظ نوموړي ته د دې صلاحیت ور وباښه چې د افغاني ټولنې د نورو افرادو په منځ کې د یو مخلص، مجاهد، زړه سواند، با احساسه، اسلامي او ملي شخصیت په توګه راڅرګند او په خپلو جهادي او اصلاحي هڅو سره خپله ټولنه د فساد ، ظلم او بی عدالتۍ او ګران هیواد افغانستان د حتمي تجزیې له شره وژغوري .
 
د مرحوم ملا محمد عمر (مجاهد) جهادي کورنۍ، وروڼه او ترونه ټول مجاهدین او له ۱۳۵۷ لمریز كال راهيسې تر اوسه پوري یې په تیرو جهادي جریاناتو کې د خپلې کورنۍ څلورتنه شهیدان شوي دي.
 
په افغانستان باندې د امریکايي یرغل په لومړۍ ورځ ۱۵/۶/۱۳۷۹ـ ۷/۱۰/۲۰۰۱ د ملا محمد عمر (مجاهد) تره ملا محمد حنفیا لومړنی شخص و چې د امریکايي یرغلګرو په بیرحمانه هوایې برید کې په شهادت ورسید.
 
== زده کړې ==
ملا محمد عمرمجاهد په اته کلنۍ کې د دیني علومو د ترلاسه کولو لپاره د روزگان ولایت د دهراود ولسوالۍ د شهرکهنه سیمې ابتدایې دینې مدرسې ته شامل شو. ددغې مدرسې سرپرستي هم د ملامحمد عمر د تره مولوي محمد جمعه لخوا ترسره کیده او ملامحمد عمر هم لومړنۍ دیني زدکړې له نوموړي څخه پیل کړې .د ملا محمد عمر دواړو ترونو په تیره مولوي محمد انور د نوموړي په دیني روزنې او پالنې کې ځانگړی رول درلود .ملا محمد عمر د خپل شرعي تعلیم لومړنۍ او متوسطې دورې په همدغې مدرسې کې په بريالۍ توگه پای ته ورسولې او اتلس ۱۸ کلنۍ ته له رسیدو سره یې په افغانستان کې د مروجه لوړو شرعي زدکړو په تحصیل پیل وکړ، خو د شرعي لوړو زدکړو د تحصیل بهیر یې په کال ۱۳۵۷ هـ ل ـ۱۹۷۸ م زېږدي په افغانستان کې د کمونستانو د واک ته رسیدلو له لامله نیمگړې پاتې شوې.
== شخصي ژوند او کورنۍ ==
له هډ پښتون په پښتنو کې د هوتک له لویې قبیلې سره تړاؤ لري او په هوتکو کې په تومزي ټبر پورې اړه لري . د خلکو له خولې چې لیدلی یې دی وايي : هغه لويه جوسه او دنگه ونه لري (ځينې وايي چې ١.٩٨ متره يا ٦'٦" فوټه يې ونه ده). کورنۍ يې يوه بزگريزه او ديني مخینه لري.
Line ۴۶ ⟶ ۵۹:
ملا محمد عمر مجاهد د خپل ژوند دریمې لسیزې ته لا نه ؤ رسېدلای چې په افغانستان کې کمونستانو د پوځي کودتا له لارې واک ترلاسه کړ. دا هغه وخت ؤ چې نور نو د ملامحمد عمر په څير د هیواد ټولو زده‌کوونکو ته د خپلو دیني زده کړو استمرار ناشونی ښکاریده، ځکه د کمونستانو لومړنۍ مقابله د ټول هیواد په کچه له علماؤ، طالبانو، محصلینو او مسلمانو منورینو سره وه. هماغه ؤ چې ملا محمد عمر هم اړینه وبلله چې خپلې لوړې دیني زده کړې نیمگړې پریږدي او د خپل شرعي مسؤلیت د ترسره کولو لپاره له مدرسې څخه د جهادي مورچل په لورې مخه کړي.
دلته د ملا محمد عمر عملي مبارزه پیېږي چې نوموړي خپل جهادي بهیر د روزگان ولایت د دهراود په ولسوالۍ کې د [[حرکت انقلاب اسلامي]] په تنظیم کې پیل کړ. په دغې ولسوالۍ کې له څه مودې وروسته نوموړی د [[روزگان ولايت|روزگان ولایت]] په کچه د یوه مخور جهادي شخصیت په توگه مطرح او د دغه ولایت په بیلا بیلو برخو کې يې د کمونیستانو په وړاندې په متعددو پوځي عملیاتوکې فعال رول ترسره کړ. نوموړي ددغه جهادي شهرت او په جهادي عملیاتو کې د موفقانه رول له کبله په مجاهدینوکي ځای پیدا کړ او ومنل سو چې کله په هغه وخت کې د دهراود په ولسوالۍ د مختلفو سیمو د مجاهدینو له لورې پراخ بریدونه ترسره کیدل نو ملا محمد عمر په همدې عملیاتو کې د ټولو مجاهدینو په خوښه د مختلفو جبهاتو د مجاهدینو مشر او بریدمل بولندوی وټاکل سو . ښه موفق عملیات یې ترسره کؤل چي په همدي عملیاتو کې نوموړی په لومړي ځل زخمي هم سو ،نوموړي تر دریو کالو زیات وخت د خپلې سیمې دمجاهدینو سره د یرغلگرو روسانو او کمونستانو په بډواله په ډیرو مخامخ جگړو کې گډون درلود. د ملا محمد عمر د سنگر ملگري او مشران وایي چې ملا محمد عمر په هغه وخت د جهاد کې له لومړۍ سره چې عمر یې هم کم ؤ خو د هر ډول مسئولیت او کار د ترسره کولو استعداد او وړتياوې یې درلودلې . وروسته په کال ۱۳۶۲ ه.لمريز چې د ۱۹۸۳ زېږدي سره سمون لري له خپلوجهادي ملگرو سره د جهادي فعالیتونو د انسجام په لړ کې د کندهار ولایت میوندولسوالۍ ته لاړ او هلته یې د حرکت انقلاب اسلامي د تنظیم د مشهور جهادي قومندان [[فیض الله اخند زاده]] په جبهه کې د روسي یرغلگرو او د هغوئ د کمونستي تالي څټو په بډواله وسله وال جهاد ته دوام ورکړ. په کندهار ولایت کې هم په بي شمیره جهادي عملیاتو کې د نوموړي د موفقانه رول او په پوځي تکتیکونو کې د ښې وړتیا اوشهرت له کبله د سیمه ییزو جهادي قومندانانوپه کچه د وخت د جهادي تنظیمونو د پاموړ وگرځید . د [[محمد نبي محمدي|مولوي محمد نبي محمدي]] په مشرۍ د حرکت انقلاب اسلامي د تنظیم لخوا د مستقلې جهادي جبهې مسؤلیت ورته وروسپارل سو.
=== د میوند ، ژړۍ ، پنجوايي پر سیمو جگړې ===
له کال ۱۳۶۲هـ ش ـ ۱۹۸۳ م تر۱۳۷۰- ۱۹۹۱ پورې ملامحمد عمر (مجاهد) د کندهار ولایت د میوند، ژړۍ، پنجوایې او ډنډ ولسوالیو په مربوطاتو کې چې د شوروي قواوو په ضد د جهاد مهم مرکزونه ول او نږدې هره ورځ به یې مجاهدین له دښمن سره په جگړه بوخت ول، همدارنگه د زابل په ولایت کې د شهرصفا او مرکز قلات مربوطو سیمو کې د کابل ــ کندهار په لویه لاره د روسي یرغلگرو په خلاف ډیر بريالي عملیات ترسره کول چې په ټولوهغو کې په مستیقمه توگه ملا محمد عمر سهیم ؤ. د ملامحمد عمر تر ټولو خوښه کړای سوې وسله د روسي جنگي شوبلو(ټانگونو) په ضد استعمالیدونکې خورا مؤثره وسله « R.P.G.7» توغندی وه چې د مجاهدینو په مینځ کې به راکټ بلل کیده.
همدارنگه ملا محمد عمر یې په ویشتلو کې ځانگړی مهارت درلود، د یادوني وړ ده چې کندهار په ځانگړي ډول د [[د میوند ولسوالۍ|میوند]]، [[ژړۍ ولسوالۍ|ژړۍ]] او [[پنجوايي ولسوالۍ|پنجوایي]] سیمي د کمونیزم خلاف جهاد کې هغه سیمي وې چې د روسانو د ماتې او تېښتې محوري نقطي بلل کېدې په دې سیمه کې د کندهار هرات په لویه لاره د کمونستانو دومره زیات ټانگونه او نوروسایط تخریب سوي و چې د سړک پر یوه او بله غاړه دښمن د هغو سوځول سویو ټانگونو او پوځي وسائطو دیوالو نه وهلي وه څو د مجاهدینو له بریدونو څخه ځانونه پرې وساتي .نوموړی څلور ځله په جگړه کې زخمي سوی چې په همدغو پايلو کې يې په يوې پېښه کې د يوې چاودنې له کبله خپله ښۍ سترگه هم له لاسه ورکړې ده .
د محمد عمر مجاهد شهرت د روس په خلاف جگړه کې ډېر زيات و چې د ځينو جگړو پر مهال یې د پېښو يادونه بهرنیانو هم کړې ، د ځینو بېلگې یې چې د جگړې پر مهال نورو مجاهدینو يادې کړي دي دلته يادې سی :
# د بدوانو پوسته :
د کندهار په ولایت کې د دښمن یوه خورا محکمه پوسته وه چې د بدوانو پوسته یې ورته وئیله د دې پوستې سره دښمن په خورا حساس او حاکم ځای کې ټانگ درولی ؤ چې له انداخت کولو یې مجاهدین ډیر په تکلیف ول. ډیرو مجاهدینو څو ځله کوښښ ورباندې وکړ چي دا ټانگ وولي او مجاهدین یې له شره خلاص کړي خو له بیا بیا هڅو سره سره یې کوم مجاهد په ویشتلو بر یالی نسو بالاخره د سیمې مجاهدینو له [[سنگ حصار]] څخه د مرستې لپاره ملا محمدعمرمجاهد راوغوښت او همدا ټانگ چې د بدوانو د پوستې په ټانگ یې شهرت موندلی ؤ ملامحمد عمر مجاهد د خپل [[آر پي جي-۷|آر پي جي راکټ]] په مرسته په نښه او له منځه یووړ چې دا په هغه وخت کې مجاهدینو ته خورا ستره لاسته راوړنه وه .
# د محله جات په سیمه:
له روسانو سره د جهاد په دوران کي د کندهار د محله جات په سیمه کې په یوې مخا مخې جگړې کې چې د کندهار یو تن بل وتلی او غښتلی [[مجاهد ملاعبیدالله اخند]] چې وروسته یې د [[د طالبانو اسلامي غورځنگ|اسلامي امارت]] د دفاع وزیراو د امریکا تر یرغل وروسته د ملا محمد عمر مجاهد د نائب په توگه دنده ترسره کوله هم ورسره ملگری و. د دښمن دومره ټانگونه او موټرونه وسوځول سول چي په سبا ورځ له لرې حخه لیدونکو خلکو چې دا سوزول سوی کتار لیده نو گمان یي کاوه چې قوه اوس هم ولاړه ده، خو حال دا ؤ چې د قوې زیات موټرونه سوزول سوي ول او نور یې بېرته خپلو مرکزونو ته په شا سوي ول.
# کندهار ـ هرات لويه لار :
د روس ضد ولسي جهاد په مهال د کندهار-هرات په لویه لاره د ژړۍ ولسوالۍ د سنگ حصار په سیمه کې د روسانو ټانگونه تیریدل ملا محمد عمرمجاهد سره ملا برادر اخند (چې بیا د اسلامي امارت نا ئب سو) هم ورسره و، د روسانو په ځواک يې د برید لپاره یوازې د راکټ څلور گولۍ (مرمۍ) ورسره وې دوی له همغو څلورو گولیو سره د دښمن په کتار جنگ شروع کړ چې په ترڅ کې یې په همدې څلورو مرمیو د دښمن څلور ټانگونه وویشتل او ویجاړ یې کړل .
# د ملا عمر د نږدې ملکاري ملا برادر اخند له خولې :
ملا برادر اخند چې له ملامحمد عمر مجاهد سره په جهادي دوره کې نږدې پاتې سوی و وئيل چي محمد عمر دومره زیات روسي ټانگان ویشتلي چې د کثرت له امله یې له ملگرو څخه شمیر گډوډ ؤ چې ټول به څومره و.
=== د روسانو له وتلو وروسته ===
په کال ۱۳۷۱هـ ل، ۱۹۹۲ز کې د نجیب د کمونستي واکمنۍ له سقوط او په هیواد کې دتنظیمي جگړو له پیلیدو سره سم ملا محمد عمر مجاهد جگړه ناروا وبلله او د ډېر شمېر نورو ولسي مجاهدینو په څیر وسله له اوږې کوزه او په خپله جهادي سیمه کندهار ولایت، د میوند ولسوالۍ د سنگ حصار د [[گیشاڼو]] کلي د [[حاجي ابراهیم مسجد|حاجي ابراهیم د مسجد]] ترڅنگ یې یوه دیني مدرسه جوړه او په همدې مدرسه کې میشت سو. له ۱۴ ستونزمنو جهادي کلونو وروسته یې د خپلو څو تنو جهادي ملگرو په ملتیا د خپلو نیمگړیو شرعي زدکړو په پوره کولو بیا پیل وکړ. دا هغه مهال ؤ چې د پلازمېني کابل په شمول ټول هیواد تنظیمي بې هدفه جگړو په سراخیستی ؤ، د ځینو څارگريزو تنظیمي جگړه مارانو د شخصي غرضونو او هوسونو د ترلاسه کولو له امله د مقدس جهاد سپیڅلي آرمانونه نیمگړي او د افغان مسلمان ولس د یو نیم میلیون شهیدانو پاکې هیلې همداسې تر پښو لاندې وې.
 
== جهاد او مبارزه: ==
== د شر او پساد (کورنيو جگړو) پر وړاندې پاڅون او د اسلامي امارت تأسیس ==
مرحوم امیرالمؤمنین ملا محمد عمر (مجاهد) د خپل ژوند دریمې لسیزې ته لا نه و ور داخل شوی چې په افغانستان کې کمونستانو د پوځي کودتا له لارې واک ترلاسه کړ. دا هغه وخت و چې نور نو د ملا محمد عمر (مجاهد) په څير د هیواد ټولو زده‌کوونکو ته د خپلو دیني زده کړو استمرار ناشونی ښکاریده؛ ځکه د ملحدو کمونستانو لومړنۍ مقابله د ټول هیواد په کچه له علماوو، طالبانو، محصلینو او مسلمانو منورینوسره وه، هماغه و چې ملا محمد عمر (مجاهد) هم اړینه وبلله چې خپلې لوړې دیني زدکړې نیمګړې پریږدي او د خپل شرعي مسؤلیت د ترسره کولو لپاره له مدرسې څخه د جهادي جبهې په لوري مخه کړي. ‎
 
هماغه و چې نوموړي خپل جهادي بهیر د روزګان ولایت د د هراو د په ولسوالۍ کې د حرکت انقلاب اسلامي په تنظیم کې پیل کړ. په دغې ولسوالۍ کې له څه وخت تیرولو وروسته نوموړی د روزګان ولایت په کچه د یوه پیژندل شوي زړور جهادي شخصیت په توګه مطرح او د دغه ولایت په بیلا بیلو برخو کې يې د کمونیستانو په وړاندې په متعد دو پوځي عملیاتوکې فعال رول ترسره کړ؛ هماغه و چې نوموړي د دغه جهادي شهرت او په جهادي عملیاتو کې د موفقانه رول له امله په مجاهدینوکي دومره مقبول او ومنل شو چې کله په هغه وخت کې د د هراو د په ولسوالۍ د مختلفو سیمو د مجاهدینو له لوري پراخ تعرضي عملیات ترسره کیدل نو ملامحمدعمرمجاهد په همدې عملیاتو کې د ټولو مجاهدینو په خوښه د مختلفو جبهاتو د مجاهدینو مشر او تعرضي قومندان وټاکل شو او ښه موفق عملیات یې ترسره کړل چې په همدي عملیاتو کې نوموړی په لومړي ځل زخمي هم شو‎‎ ،نوموړي تر دریو کلونو زیات وخت د خپلې سیمې د مجاهدینو سره د یرغلګرو روسانو او کمونستانو خلاف په ډیرو مخامخ جګړو کې ګډون درلود.
 
د مرحوم ملا محمد عمر مجاهد د جبهې ملګري او مشران وایې چې ملامحمدعمراخوند په هغه وخت یعنې د جهاد په پیل کې سره له دې چې عمر یې کم و خو د هر ډول مسئولیت او کار د ترسره کولو استعداد او صلاحیت درلود او د ډیر ښه صحت او قوت خاوند و.
 
وروسته په کال ۱۳۶۲ هش ۱۹۸۳ میلادي کې له خپلوجهادي ملګرو سره د جهادي فعالیتونو د انسجام په غرض د کندهار ولایت میوندولسوالۍ ته ولاړ او هلته یې د حرکت انقلاب اسلامي د تنظیم د مشهور جهادي قومندان فیض الله اخوند زاده په جبهه کې د روسي یرغلګرو او د هغوی د کمونستي تالي څټو په خلاف وسله وال جهاد ته دوام ورکړ. په کندهار ولایت کې هم په بي شمیره جهادي عملیاتو کې د نوموړي د موفقانه رول او په پوځي تکتیکونو کې د ښې وړتیا اوشهرت له کبله د سیمه ییزو جهادي قومندانانوپه کچه د وخت د جهادي تنظیمونو د پاموړ شخص وګرځید او د مرحوم مولوي محمد نبي محمدي په مشرۍ د حرکت انقلاب اسلامي د تنظیم لخوا د مستقلې جهادي جبهې مسؤلیت ورته وسپارل شو.
 
له کال ۱۳۶۲هـ ش ـ ۱۹۸۳ م تر۱۳۷۰ـ ۱۹۹۱ پورې ملامحمد عمر (مجاهد) د کندهار ولایت د میوند، ژړۍ، پنجوایې او ډنډ ولسوالیو په مربوطاتو کې چې د شوروي قواوو په ضد د جهاد مهم مرکزونه ول او نيږدې هره ورځ به یې مجاهدین له دښمن سره په جګړه بوخت ول همدارنګه د زابل په ولایت کې د شهرصفا او مرکز قلات مربوطو سیمو کې د کابل ــ کندهار په لویه لاره د روسي یرغلګرو په خلاف ډیر موفقانه عملیات ترسره کړل چې ديرو هغو کې نوموړی شخصا په مستیقمه توګه سهیم و. د ملا محمد عمر (مجاهد) تر ټولو خوښه کړای شوې وسله د روسي جنګي شوبلو(ټانګونو) په ضد استعمالیدونکې خورا مؤثره وسله « R.P.G.7» توغندی و چې د مجاهدینو په مینځ کې به راکټ بلل کیده او ده یې په ویشتلو کې ځانګړی مهارت درلود، د یادوني وړ ده چې کندهار په ځانګړي ډول د میوند، ژړۍ او پنجوایې سیمي د کمونیزم خلاف جهاد کې هغه سیمي وې چې د روسانو د ماتې او شکست محوري نقطي بلل کېدې په دې سیمه کې د کندهار هرات په لویه لاره د کمونستانو دومره زیات ټانګونه او نوروسایط تخریب شوي و چې د سرک پر یوه او بله غاړه دښمن د هغو سوځول شویو ټانګونو او پوځي وسائطو دیوالو نه وهلي و څو د مجاهدینو له بریدونو څخه ځانونه پرې وساتي .
 
مرحوم ملا محمد عمر (مجاهد) له روسانو سره د جهادي عملیاتو په مخامخ نښتو کې څلور ځله ټپي شوی او په وروستي ځل ټپي کیدو کې یې خپله ښۍ سترګه هم له لاسه ورکړې وه .
 
ملا محمد عمر مجاهد د کندهار او همجوارو ولایاتو په سطحه د شوروي یرغلګرو او داخلي کمونیستانو په ضد د جهاد یو وتلی او مخکښ قومندان پیژندل کیده، چې په خورا ډيرو جهادي عملیاتو کې یې ټاکونکې ونډه او رول درلود، دلته به د نوموړي د روس ضد جهاد مهال د ملګرو له قوله یو څو خاطرې او یادوني د بیلګې په توګه رانقل کړو:
 
۱ – د کندهار په ولایت کې د دښمن یوه خورا محکمه پوسته وه چې د بدوانو پوسته یې ورته ویله د دې پوستې سره دښمن په خورا حساس او حاکم ځای کې ټانګ درولی و چې له انداخت کولو یې مجاهدین ډیر په تکلیف و ډیرو مجاهدینو څو ځله کوښښ ورباندې وکړ چې دا ټانګ وولي او مجاهدین یې له شره خلاص کړي خو له بیا بیا هڅو سره سره یې کوم مجاهد په ویشتلو بر یالي نشو بالاخره د سیمې مجاهدینو له سنګ حصار نه د مرستې لپاره ملا محمدعمرمجاهد راوغوښت او همدا ټانګ چې د بدوانو د پوستي په ټانګ یې شهرت موندلی و ملا محمد عمر مجاهد د خپل آر پي جي راکټ په توسط په نښه او له منځه یووړ چې دا په هغه وخت کې مجاهدینو ته خورا ستره لاسته راوړنه وه .
 
۲ – له روسانو سره د جهاد په دوران کي د کندهار د محله جات په سیمه کې په یوه مخا مخ جګړه کې چې د کندهار یو تن بل وتلی او غښتلی مجاهد شهید ملا عبید الله اخوند چې وروسته یې د اسلامي امارت د دفاع وزیراو د امریکا تر یرغل وروسته د مرحوم امیر المؤمنین ملا محمد عمر مجاهد د نائب په توګه دنده ترسره کوله هم ورسره ملګری و، د دښمن دومره ټانګونه او موټر وسوځول چې په سبا ورځ له لیري نه کتونکو خلکو چې دا سوزول شوی کتار لید نو ګمان یې کاوه چې قوه اوس هم ولاړه ده، حال دا چې د قوې زیات موټر سوزول شوي او نور یې بېرته خپلو مرکزو ته په شا شوي و.
 
۳ – د روس ضد جهاد په مهال د کندهارـ هرات په لویه لاره د ژړۍ ولسوالۍ د سنګ حصار په سیمه کې د روسانو ټانګونه تیریدل ملا محمد عمر مجاهد چې ملا برادر اخوند (چې بیا د اسلامي امارت نا ئب شو) هم ورسره و، د روسانو په قوه د برید لپاره یواځي د راکټ څلور ګولۍ (مرمۍ) ورسره وي دوی له همغو څلورو ګولیو سره د دښمن په کتار جنګ شروع کړ چې په ترڅ کې یې په همدې څلورو مرمیو د دښمن څلور ټانګونه وویشتل .
 
۴ – ملا برادر اخوند چې له مرحوم ملامحمد عمر مجاهد سره په جهادي دوره کې نیږدي پاتې شوی وایې چې ملاصاحب دومره زیات روسي ټانګونه ویشتلي چې د ډیر والي له وجې یې شمیر ناشونی و.
 
په کال ۱۳۷۱هـ ش، ۱۹۹۲ز کې د نجیب د کمونستي واکمنۍ له سقوط او په هیواد کې د تنظیمي جګړو له پیلیدو سره سم ملا محمد عمر (مجاهد) هم د نورو رښتینو مجاهدینو په څیر وسله له اوږې کوزه او په خپله جهادي سیمه کندهار ولایت، د میوند ولسوالۍ د سنګ حصار د كیشاڼو کلي د حاجي ابراهیم د مسجد ترڅنګ یې یوه دیني مدرسه جوړه او په همدي مدرسه کې میشت شو او له ۱۴ ستونزمنو جهادي کلونو وروسته یې د خپلو څو تنو جهادي ملګرو په ملتیا د خپلو نیمګړیو شرعي زدکړو په پوره کولو بیا پیل وکړ.
 
دا هغه مهال و چې د پلازمېني کابل په شمول ټول هیواد تنظیمي بې هدفه جګړو په سراخیستی و، د ځینو تنظیمي جګړه مارانو د شخصي غرضونو او هوسونو د ترلاسه کولو له امله د مقدس جهاد سپیڅلي آرمانونه نیمګړي او د افغان مسلمان ولس د یو نیم میلیون شهیدانو پاکې هیلې همداسې تر پښو لاندې وې.
 
== د شر او فساد (کورنيو جگړو) پر وړاندې پاڅون او د اسلامي امارت تأسیس ==
د کمونیستي رژیم له سقوط وروسته د دې په ځای چې اسلامي نظام تاسیس سي او په دې توگه د مجاهد افغان ولس د کلونو کلونو ارمان پوره سي، خپل منځي جگړې پیل سوې، واقعي مجاهدین د یوې منظمې دسیسې له مخې ضعیفه او یا هم بیخي له سياسي صحنې څخه وایستل سول. ځینو پخوانیو مجاهدینو هغه کمونیستان چې باید محاکمه سوي وای په څنگ کې ورسره ونیول لکه برهان الدین رباني او عبدالرب رسول سياف پرچميان ، پخواني جنرالان لکه نورالحق علومي ، عبدالواحد بابه جان ، تورن اسماعیل خان ، گلاب زوی ، فرید مزدک ، کاوياني ، باقر فرین ، جنرال رشید دوستم ، د ببرک کارمل ورور ، د پخواني خاد اړونده مخبرین لکه سروري ، عارف سخره او داسې نور په سلهاؤ يې د هېواد څخه دباندې ولېږل او ځینو نورو په منظمه توگه د ولس په لوټلو، بې پته کولو، د ښځو ماشومانو سره نارواؤ او د وطن په چور تالان پیل وکړ. په دې توگه په درست هیواد کې د هرج ومرج یو داسې تور دوران راغی، چې شاید پخوایي افغانانو نمونه او بیلگه نه وي لیدلي، د مؤمنو هیوادوالو سر، مال او ناموس هره شیبه له گواښ سره مخامخ و، د هیواد په لارو او سرکونو د خودسره، جاهلو او پست صفته ټوپکیانو ځنځیرونه او پاټکونه خپاره سول، چې هر یوه د خپل مزاج موافق له بې وسه هیوادوالو نه یوازې پیسې اخیستي، بلکې د هیوادوالو په عزت او ناموس یي هم صرفه نه کوله، د هیواد د ملي شتمنیو، مادي او معنوي پانگو، د جهاد د غنائمو او حتی د هیواد د ځنگلونو او کانونو داسې بې رحمانه چور تالان پیل سو، چې پخوا یي کله هم بیلگه نه وه لیدل سوې، مؤمن اولس چې څوارلس کاله یي جهاد کړی و نه تنها دا چې د جهاد ثمره یي د ضیاع له خطر سره مواجه وه، بلکې ورځنی ژوند یي هم له خطر سره مخامخ و. د هرج ومرج د فتنې له امله ټولنیز فساد، قتل وقتال، چورتالان، ظلمونه، وحشتونه او د مسلمانانو رنځونه هره شیبه په ډیریدو و، چې دې حالت رښتیني مجاهدین هغوی چې د افغان مؤمن اولس د سوکالۍ، ازادۍ او سرلوړۍ لپاره یي مبارزه کړې وه سخت ځورول.
ملا محمد عمر مجاهد چې دغه مهال له خپلو مجاهدو ملگروسره د کندهار په میوند ولسوالۍ کې اوسیده، د نورو واقعي مجاهدینو غوندې د دې حالاتو لیدلو دی هم ډیر زیات اندیښمن کړی و نوموړي لیدل چې د کندهار – هرات په لویه لاره گام په گام پاټکونه جوړ سوي او ټوله ورځ د هیواد مظلوم مسافر، ښځې او سپین ږیري د بد اخلاقه ټوپکیانو په لاس لوټل کیږي، بې آبه کیږي او وژل کیږي، باید ووایو چې دغه مهال په کندهار کې پاټکونه دومره زیات سوي و، چې د هیواد تجارانو چې له هرات څخه به یي د کندهار د سپین بولدک ولسوالۍ د ویش باډر ته مالونه راوړل، ددې په ځای چې په عمومي لاره خپل مالونه انتقال کړي د ډیرو پاټکونو له امله یې له هرات څخه راوړي تجاري اموال په میوند کې ښکته کول او د ریگ له لارې یې په دښتو کې په ډیرو تکالفو تر ویش پورې رسول تر څو د پاټکوالوله شره خوندي وي . ملامحمد عمر مجاهد او دده مجاهدو ملگرو ته د کندهار ښار وضعیت هم ورمعلوم و، چیرته چې خودسره ټوپکیانو ښار کوڅه په کوڅه تر خپل منځ ویشلی و، د بیت المال ملکیتونه یي مسلسل غصبول او په نغدو پیسو یي پلورل او په دولتي ځمکو یي شخصي مارکیټونه جوړول، په دې سربیره یي تر خپل منځ همیشه جگړې کولې چې ترمنځ یي اولس ځپل کیده. همدې بې پایه ناخوالو واقعي مجاهدین اړ کړل چې د فساد د ورکولو او د مسلمانانو د سر او مال د تحفظ په خاطر خپل وس وکړي، مجاهدینو تر خپل منځ مشورې او غونډې پیل کړې، ملامحمد عمر مجاهد او ملگرو یي خپله لومړنۍ غونډه د پنجوایي ولسوالۍ د زنگاوات په سیمه کې د سیمې له مشهورو او پیژندل سویو علماء کرامو سره جوړه کړه، د روس ضد جهاد په مهال د کندهار د مجاهدینو د عمومي قاضي مولوي سید محمد صاحب ( چې په مولوي پاسني صاحب یي شهرت موندلی و) په مشرۍ د علماء کرامو دې غونډې ملا محمد عمر مجاهد ته وویل چې باید د فساد په ضد قیام وکړي او دوی ټول یې ملاتړي دي، له همدې غونډې څخه ملا محمد عمر مجاهد د اسلامي تحریک اساس کیښود او د ۱۴۱۵ هـ ق کال د محرم الحرام ۱۵ نیټه د فساد او گډوډۍ په ضد یې د مبارزې بنسټ کیښود. د ملا محمد عمر مجاهد په مشرۍ اسلامي تحریک د فساد د مخنیوي په خاطر مبارزه پیل کړه، چې د ولس او رښتنیومجاهدینو له پراخ هرکلي سره مخامخ سول، لومړی یي کندهار ولایت او ورپسې یي د افغانستان زیاتي سیمې له بي بندوباره او فاسدو ټوپکیانو تصفیه کړې، هغه مهال چې د هیواد ډیري سیمې د طالبانو تر تسلط لاندې راغلې وې د ۱۴۱۶ هق کال د ذوالقعدې میاشتې په ۱۵ مه نیټه د افغانستان د علماء کرامو یو لوی ټولي چې شمیر یي تر ۱۵۰۰ زیات و، په کندهار کې یي د یوې غونډې په دائرولو سره د ملامحمد عمر مجاهد امارت تائید او نوموړي ته یي د امیرالمؤمنین لقب ورکړ، د ۱۳۷۵ هـ ش کال د میزان میاشتې په شپږمه نیټه د افغانستان پلازمینه کابل هم د اسلامي امارت تر تسلط لاندې راغله چې ورپسې د افغانستان د ټولو مرکزي او شمالي سیمو په شمول د هیواد په ۹۵ فیصده خاوره د اسلامي امارت حاکمیت ټینگ سو .
 
د ملامحمد عمر مجاهد په مشرۍ د افغانستان اسلامي امارت په افغانستان کې د شریعت په اساساتو ولاړ اسلامي نظام رامنځته کړ، له اوږده ځنډ وروسته یي یوځل بیا نړۍ ته د اسلامي نظام ژوندۍ بیلگه وړاندې کړه، هیواد یې له تجزیې وژغوره او هم یې د بې مسؤلیته کسانو نه د بیت المال اسلحې را ټولي کړې او یو بي مثاله امن یې راووست دا په داسي حال کي چي ټوله نړۍ د ملل متحد په شمول دغه کار ته بې وسه او وارخطا وه خو نړیوال کفري مستکبرینو دا شریعت اوامارت ونه سو زغملی نو ځکه یي په وړاندې دښمنانه دریځ خپل کړ او بې ځایه بهانې یې ور ته لټولې ترڅو یې په پای کې ورباندې په گډه پوځي برید وکړ.
===== دا برخه پوره نده =====
* د ملامحمد عمر(مجاهد) قیادي شخصیت:
 
== د ملامحمد عمر(مجاهد) قیادي شخصیت: ==
ملامحمد عمر(مجاهد) د یو قیادي شخصیت په توگه د ځانگړي طبیعت او سلیقې څښتن دی .
 
Line ۹۵ ⟶ ۱۲۰:
همدا لامل دی چې ملامحمد عمر (مجاهد) د خپلو لارویانو او مجاهدینو په زړه کې داسې محبوبیت لري چې د هغه تعلق نه په ظاهري منصب پوري دی او نه په مادي امکاناتو پوري، اوس چې د یرغلگروله لوري د افغانستان له اشغال نه دیارلس کاله تیریږي د هغه تر مشرۍ لاندې عام مجاهدین ماسوا له دي چې هغه مخامخ وویني یواځې د هغه شفاهي او مکتوبي اوامرو ته په داسې احترام قائل دي، چې د تعمیل لپاره يې آن دخپل سر په قربانولو هم باک نه کوي.
 
== د نړیوالو اسلامي قضایاو په اړه یې اهتمام: ==
 
ملامحمد عمر (مجاهد) د طالبانو د اسلامي تحريك د مؤسس او د مسلمانانو د یوه مشر په حیث د اسلامي امت د قضایاوو په اړه خاص اهتمام لري .
 
Line ۱۰۳ ⟶ ۱۲۷:
ملا محمد عمر مجاهد د اسلامي امت په درد دردمند مشر دی، او له مسلمانانو وروڼو سره اخوت، همدردي ، ایثار او همکاري یې یوازې شعاري نه بلکې عملا یي هم همیشه ثابته کړې ده .
 
== عقیدوي او فکري انتماء: ==
 
ملامحمد عمر(مجاهد) په عقیدوي او فکري لحاظ د مسلمانانو د اهل السنة والجماعة د منهج لاروی او د حنفي مذهب مقلد دی .
 
د خرافاتو او بدعتونو سخت مخالف دی، د مسلمانانو ترمنځ یې مذهبي، فکري او تنظیمي اختلافات هیڅ نه خوښیږي. خپلو مجاهدینو او ټولو مسلمانانو ته په خپلو منځونوکې د اسلامي وحدت او فکري همغږي په ټینگولو توصیه او ټینگارکوي، د مسلمانانو ترمنځ عقیدوي وحدت او یو والی د وخت تر ټولو اهم ضرورت گڼي، د قرآن اوحدیثو په رڼا کې د سلف صالحینو او ائمه مجتهدینو په نقش قدم رفتار کول د اسلامي امت د نجات یوازینی لامل بولي.
 
== شخصي ژوند: ==
 
ملا محمد عمر(مجاهد) چې د ژوند زیاته برخه یې د دیني علومو په زدکړه او مطالعه، جهاد، دعوت او د اسلام د لارې په خدمت کې تیر کړي د افغانستان د معاصرو چارواکو په جمله کې شاید تر ټولو نیستمن او د بیت المال له شتمنیوڅخه نه استفاده کوونکی شخص وبلل شي؛ ځکه نوموړي نه د تیرجهاد په مهال له خپل جهادي نفوذ څخه په استفادې سره دخپل شخصي ژوند د برابرولو په اړه څه کړي او نه یې په افغانستان باندې د امارت د «۷» کلنې سرتاسري واکمنۍ په مهال کې.
 
Line ۱۲۳ ⟶ ۱۴۵:
ای زموږ استاذانو درنوعلماوو! که خدای مه کړه له موږ څخه د مسلمانانو په دې ستر امانت کې څه تقصیر او انحراف پیښیږي د هغه سمونه او اصلاح ستاسو شرعي مسؤلیت دی، تاسو به د خپل شرعي علم په رڼا کې دي طالبانو ته د استقامت او په حقه لاره د تللو حتمي لارښوونه کوئ، که چیري له دي طالبانو څخه د اسلامي احکامو د تنفیذ په اړه کوتاهي یا انحراف رامنځته کیږي او تاسو هغه وینئ او د اصلاح په اړه یې څه نه وایاست د هغې پړه به د الله په نزد ټوله ستاسو په غاړه وي او زه به د سوال ځواب په ورځ ستاسو گریوان ته لاس دراچوم .»
 
== طبیعت اوشخصي مزاج: ==
ملا محمد عمر (مجاهد) د خپلې خاموشي ترڅنګ یو ډول خاص ظرافت او خوش طبعي هم درلوده نوموړي په هیچا باندې که څه هم په هر لحاظ تر ده کشر و ځان لوړ نه ګاڼه، له خپلو ملګرو سره یې برخورد ډیر مینه ناک، صمیمانه، باشفقته او له متقابل احترامه ډک و، په مجالسو کې یې زیاتره د جهاد په اړه بیانونه کول .
 
== له امریکايي یرغل وروسته ==
له امریکايي یرغل وروسته ستونزمنو امنیتي شرائطو او د دښمن له لوري سخت جدي تعقیب د مرحوم ملامحمدعمر(مجاهد) په معمولي وظایفو او د اسلامي امارت د زعیم په توګه د جهادي چارو په تعقیب او تنظیم کې کوم تغیر نه را ووست .
 
په دې وخت کې چې نوموړی په افغانستان کې په مخفي شکل اوسیده خپله کاري ورځ يې د الله عز وجل په عبادت او د قرآن کریم په تلاوت پیلوله او د فرصت په مهال یې د قرآن کریم د بېلابیلو تفاسیرو او احادیثو مطالعه کوله، د یرغلګرو په خلاف د جهادي چارو مراقبت یې ډیر په جدیت سره کاوه، د جهادي او پوځي امورو د ترتیب او سمبالښت په غرض یې په معینه طریقه جهادي قومندانانو ته اوامر او توجیهات صادرول، د جهادي نشراتي منابعو او نړیوالو خبري رسنیو له تعقیب څخه یې د یرغلګرو خلاف جهادي بریاوو او نورو موضوعاتو معلومات ترلاسه كول ، او له همدې لارې یې د هیواد او نړۍ له ورځنيو پیښو ځان خبراوه.
 
== او بالآخره وفات يې ==
له ټول عمر جهاد، دعوت ، اصلاح ، فداکاریو او سر ښندنو وروسته له الهي قضا او تقدير سره سم بالاخره د غه فداكاره مجاهد د اسلامي امارت نوښتګر مؤسس امیر المؤمنین ملامحمد عمر مجاهد له دې فاني نړۍ د ابدیت په لوري وکوچید.
 
هغه امیر المؤمنین چې د واکمني هره لحظه یې له تاريخي کارنامو ډکه وه
 
هغه امير المؤمنین چې د اسلامي امارت په مهال يې په افغانستان کې د شريعت ځنډیدلي احکام یوځل بیا نافذ شول.
 
هغه امير المؤمنین چې د واکمنۍ په مهال يې د افغانستان حكومتي نظام اسلامي شو، اقتصاد اسلامي شو، بهرنی سیاست اسلامي او د حکومت د ټولو احکامو یواځنۍ مرجع قرآن کریم ، نبوي احادیث او اسلامي فقه وګرځول شوو.
 
همدي امير المؤمنين د یرغلګرو د اشغال په مقابل کې پوره ۱۲ کاله په ډیرو ستونزمنو شرائطو کې د ټولې کفرۍ نړۍ په مقابل کې د يوه جهادي مقاومت حیرانوونکي قیادت وکړ، داسې قیادت چې پوځي تکتیکونواو محاربوي نزاكتونو ته یې د نړۍ د پوځي اکاډیميو ماهرین ګوته په غاښ او د امریکا او ناټو تر ټولو مغرورو قومندانانو يې نظامي وړتیا ته د تسليمي سر ټیټ کړ.
 
نوموړي قائد د نړیوال صلیبي ایتلاف په وړاندې دغه معجزانه قیادت د خپل هیواد له سپیرو کلیو او خټینو کورونو څخه رهبري کړ، هغه په دې ټولې ۱۲کلنې جهادي دورې کې هم دعصري الیکترونیکي وسائلو له استفادې څخه بي پروا و او هم د معاصرې نړۍ د مصنوعي سپوږمکیو د تخنیک له کارولو څخه مستغني.
 
هغه به په خپلې ځانګړې طریقې له مجاهدینو سره په تماس کې و ، خو دښمن یې نه د هستوګنې ځای معلوم کړای شو او نه یې د مقاومت له لومړۍ کرښې سره د مداوم ارتباط څرک ولګاوه.
 
ریښتیاهم چې ملا محمد عمر(مجاهد) په جهادي قیادت کې د کلیوالي تکتیکونو په کارولو سره د غربي نړۍ د کشف او څار پرمختللې تکنالوجي وننګوله ،ځکه هغوی له خپل ټول تخنیکي تفوق سره سره نه د ده د ځای ځایګي درک ولګاوه او نه يي هم د خپلو پرمختلليو تسلیحاتي وسائلوپه مټ د هغه له جهادي ګوزارونو څخه ځان خوندي کړای شو.
 
هوکې ! ملامحمد عمر مجاهد د۲۱ پیړۍ زاهد واکمن و، داسې واکمن چې خپله واکمني یې د الله د کلمې تر لوړ والې ځار کړه .
 
همدې زړور او نوښتګر قائد بالاخره له الهي قضا او پریکړې سره سم د۱۳۹۲ هـ ش کال د ثور د میاشتې په څلورمه نیټه خپله روح د هغې حقیقي مالک ته وسپارله او له فاني نړۍ څخه يې د تل لپاره سترګې پټې کړې:
 
انا لله وانا الیه راجعون…
 
== راځې دلته د دغه نوښتګر قائد په اړه د اسلامي نړۍ د علماوو, اسلامي مفکرینو او سیاست پوهانو ځیني هغه تاثرات ولولو چې د نوموړي د وفات په مناسبت یې څرګند کړي: ==
 
=== د اسلامي نړۍ ستر محدث او د سترو مجاهدینو استاد علامه ابو محمد المقدسي: ===
خدای دي پرامام ملاعمر باندې رحم وکړي، د ده امثال په اوسنۍ زمانې کې ډیر کم لیدل کیږي، د الله نظام يي پر ځمکه نافذ کړ، مهاجرینو ته يي پناه ورکړه ، د نصحیت ګرو نصیحت يې و مانه او له کفارو سره ترهغو وجنګیدو تر څو یقین (مرګ) ورته راغی.
 
=== د سعودي عربستان ستر محدث او فقیه علامه شیخ علوان : ===
ملامحمد عمر(مجاهد) د خپلې خاموشي ترڅنگ یو ډول خاص ظرافت او خوش طبعي هم لري نوموړی په هیچا باندې که څه هم په هر لحاظ تر ده کشر وي ځان لوړ نه گڼي، له خپلو ملگرو سره یې برخورد ډیر مینه ناک، صمیمانه، باشفقته او له متقابل احترامه ډک وي، په مجالسو کې زیاتره د جهاد په اړه بیان کوي.
د تاریخ ټولې پاڼې مې واړولې خو له ملا عمر پرته مې داسې حاکم پیدا نه کړ چې هغه دې خپله واکمنې د الله تعالی له دین څخه قربان کړي وي الله دي پري ورحمیږي او فردوس جنت دي ځای شي.
 
=== مشهور ژورنالیست عرفان صدیقي: ===
په اوسنیو حالاتوکې یې ورځنی مصروفیت:
هغه چې کله دخپلې واکمنۍ دوروستی ښار کندهار له سقوط وروسته د افغانستان د مغرورو غرونو په خوا روان و نو په تندي یې له الله تعالی پرته بل چا ته د سجدې خاپ نه ښکارېدو.
 
=== دوكتور حاکم المطیري الكويتي: ===
اوسنیو ستونزمنو امنیتي شرایطو او د دښمن له لوري سخت جدي تعقیب د ملا محمد عمر(مجاهد) په معمولي وظایفو او د اسلامي امارت د زعیم په توگه د جهادي چارو په تعقیب او تنظیم کې کوم تغیر نه دی راوستی.
د ملا محمد عمرمجاهد په وفات سره اسلامي امت یوستر مجاهد زعیم له لاسه ورکړ، داسې زعیم چې د یرغلګرې صلیبي ټلوالې په خلاف يي تاریخي مقابله پیل کړه.
 
اي د اسلامي امت زعيمه ! ته په ریښتیا د اسلامي امت لپاره داسې امام وي چې د اسلامي امت موجود اوراتلونکي نسلونه ، د هغوي ټول جهادي او فکري نهضتونو او فقهي مدارس به په تا پسي اقتداء کوي.
نوموړی خپله کاري ورځ د الله عزوجل په عبادت او د قرآن کریم په تلاوت پیلوي او د فرصت په مهال د قرآن کریم د بېلابیلو تفاسیرو او احادیثو مطالعه کوي، د یرغلگرو په خلاف د جهادي چارو مراقبت په ډیرجدیت سره کوي، د جهادي او پوځي امورو د ترتیب او سمبالښت په غرض په معینه طریقه جهادي قومندانانو ته اوامر او توجیهات صادروي، د جهادي نشراتي منابعو او نړیوالو خبري رسنیو له تعقیب څخه د یرغلگرو خلاف جهادي بریاوو او نورو موضوعاتو جاج اخلي ، او له همدې لارې د هیواد او نړۍ له ورځنيو پیښو ځان خبروي. دغه مصروفیتونه د نوموړي د ورځني ژوند اساسي مشغله ده.
 
اي لویه استاذه ایا ته په ریښتیا له مونږه وکوچیدي؟!
د ملامحمد عمر مجاهدتر مشرۍ لاندې اسلامي امارت:
د ملامحمد عمر مجاهد تر مشرۍ لاندې د افغانستان اسلامي امارت چې د ۱۴۱۵هـ ق کال د محرم الحرام د میاشتې په ۱۵ مې نیټه یې د یوه اسلامي خوځښت په حیث بنسټ ایښودل سوی او بیا یي گڼ پرمختیایي پړاونه وهلي تر دې چې د زرگونو علماء کرامو، مجاهدینو او عام مجاهد اولس ملاتړ او د هیواد په ۹۵ فیصده خاوره د اسلامي حاکمیت د نفاذ ویاړ یي ترلاسه کړی دی، د یوه سوچه اسلامي امارت په حیث لا هم د هیواد په زیاترو سیمو سلطه لري او د غرب د کفري یرغلگرو په وړاندې په مسلحه مبارزه بوخت دی .
 
=== دكتورشامل: ===
د افغانستان د اسلامي امارت د اوسني تشکیل په رأس کې امیرالمؤمنین ملا محمد عمر مجاهد د زعیم او امیر په حیث قرار لري، د نوموړي تر مشرۍ لاندې د امارت د نیابت مقام، رهبري شوری ، قضایه قوه، نهه اجرائیه کمیسیونونه او دری نور اداري جوړښتونه فعالیت لري ، چې همدا د اسلامي امارت اوسنی جوړښت یا تشکیل دی .
ای د نړۍ ژبپوهانو اديبانو !
 
راشئ د نړۍ د ټولو ژبو قاموسونو له سره ولیکئ ، له هغو ټولو څخه د رجولیت (نارینه توب) لغت وباسئ او پرځای یې یواځې د ملاعمر نوم ورځای کړئ…
د امارت د نیابت مقام یا مشرتابه، د ټولو ماتحتو اداراتو په نگرانۍ او مراقبت سربیره د هغوی کاري راپورونه تر امیرالمؤمنین پورې رسوي او د امارت د زعیم هدایات او اوامر و ټولو ذیربطه ادراتو ته رسوي .
 
=== أبو حمزة الدرعاوي: ===
د امارت رهبري شوری د شلو تنو په شاوخوا کې غړي لري، اعضاء یې د اسلامي امارت د زعیم لخوا ټاکل کیږي او د امارت د نائب په مشرۍ غونډې کوي، دغه شورا د ټولو مهمو سیاسي، پوځي، اجتماعي او نورو حادو مسائلو په اړه سلا مشورې او پریکړې کوي .
دا شرعي مسئله ده چې څوک له دښمن سره د مقابلې په سنګر کې د رباط په حال کې وفات شي هغه شهید دی خدای تعالی دي د شهید ملاعمر (مجاهد) شهادت قبول او فردوس جنت ځای کړي.
 
=== أبو عزام الأنصاري: ===
د اسلامي امارت قضایه قوه یو جلا او پراخ تشکیل دی، چې په ابتدایه او مرافعه محاکمو او د تمیز عالي ریاست باندې مشتمل دی او په خپل کاري برخه کې فعالیتونه پرمخ وړي .
لوی سړی و په ډیر لوی وجود کې امیر (ساربان) يې پیاده شو ( وفات شو) خو قافله مخ په وړاندې روانه ده.
 
پر دې سربیره د امیر المؤمنین د وفات خبر د نړۍ د خبري رسنیو تر ټولو داغ خبر و او د اسلامي نړۍ یو زیات شمیر علمي او جهادي شخصیتونو په دې اړه د اسلامي امارت د مشر تابه په نوم د غمشریکي او خواخوږۍ پیغامونه راولیږل.
اوسنیو شرایطو او د وخت غوښتنو ته په پام سره د اسلامي امارت په تشکیل کې نهه کمیسیونونه جوړ سوي دي، د جهادي جریان ضرورت ته په پام سره د تشکیل له مخې ترټولو لوی کمیسیون نظامي کمیسیون دی چې په لسو حلقو مشتمل دی، د نظامي کمیسیون په تشکیل کي د افغانستان د ۳۴ ولایاتو لپاره نظامي مسؤلین یا والیان ، د ولسوالیو نظامي مسؤلین دغه راز د ولایاتو او ولسوالیو په سطحه کمیسیونونه هم راځي چې د نظامي او ملکي چارو د څارنې مسؤلیت په غاړه لري.
 
== خپله د اسلامي امارت رهبري شوری هم د امیر المؤمنین د وفات په مناسبت په لاندې متن افغان مجاهد ولس او اسلامي نړۍ ته د تسلیت او خواخوږۍ اعلامیه خپره کړه . ==
نور کمیسیونونه په لاندې ډول دي، د تعلیم او تربیې کمیسیون، د سیاسي چارو کمیسیون، فرهنگي کمیسیون، اقتصادي کمیسیون، د صحت کمیسیون ، د دعوت ارشاد او جلب وجذب کمیسیون، د بندیانو د چارو کمیسیون او د مؤسساتو د چارو کمیسیون .
 
=== د عاليقدر امير المؤمنين ملامحمد عمر مجاهد رحمه الله د وفات د اعلان په اړه د اسلامي امارت د رهبري شوری او دمرحوم د کورنۍ اعلامیه ===
د اسلامي امارت د اداري تشکیل پاتې ادارات د ملکي تلفاتو د مخنیوي اداره، د شهداء او معلولینو اداره او د ځینوخاصو عوایدو د راټولولو او تنظیم اداره دي .
بسم الله الرحمن الرحیم
 
إن الحمد لله , نحمده، ونستعينه، ونستغفره، ونتوب إليه، ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ومن سيئات أعمالنا، من يهده الله؛ فلا مضل له، ومن يضلل؛ فلا هادي له. ونشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له، ونشهد أن محمداً عبده ورسوله، صلى الله عليه وعلى آله وأصحابه وسلم تسليماًکثیرا.
د ملا محمد عمر مجاهد تر مشرۍ لاندې اسلامي امارت د یوه منظم او برحاله نظام په حیث له تیرو څه باندې دوو لسیزو راهیسې د افغانستان په ډیره برخه حاکمیت لري، د خپل واک او حاکمیت په ساحه کې یي په رښتیني معنی اسلامي نظام حاکم کړی، امنیت تامین کړی او د مسلمان ملت سر، مال، عزت او ناموس یې په محفوظ کړی دی.
 
أما بعد. فقد قال الله تبارک و تعالی:
په دې موده کې اسلامي امارت د سیمي د یوازیني برحال اسلامي نظام په حیث له خورا ډیرو ازمویښتونو او مشکلاتو سره مخامخ سوی، خو لله الحمد د الله تعالی په فضل او مرحمت تر دا مهاله له ټولو آزموینو بریالی او ژوندی وتلی او هر ځل یې په سختو شرایطو کې د ثبات او استقامت ثبوت وړاندې کړی دی .
 
وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلاَّ بِإِذْنِ الله كِتَابًا مُّؤَجَّلاً وَمَن يُرِدْ ثَوَابَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَن يُرِدْ ثَوَابَ الآخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْهَا وَسَنَجْزِي الشَّاكِرِينَ۱۴۵وَكَأَيِّن مِّن نَّبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُواْ لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَمَا ضَعُفُواْ وَمَا اسْتَكَانُواْ وَاللّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ۱۴۶وَمَا كَانَ قَوْلَهُمْ إِلاَّ أَن قَالُواْ ربَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِي أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ ۱۴۷ آل عمران.
== د طالبانو د غورځنگ جوړول ==
کله چې روسي پوځيان په ١٩٨٩ زېږيز کال کې د افغانستان د له خاورې لاس په سر سول او په [[کابل]] کې د کمونيستي دولت د ړنگېدو وروسته، هېواد د بېلابېلو جهادي قوماندانانو په لاس کې پرېواته، دا د افغانستان د کورنۍ جگړو پېر و چې هر مجاهد به د سيمو د ترلاندې کولو او خپل واک پلي کولو په هڅه کې گڼ شمېر بې گناه وگړي ووژل. پدې وخت کې ملا عمر يو د هغو کسانو څخه وه چې ددې گډوډۍ د حل لپاره يې د طالبانو مشري پخپله غاړه واخيستله او ددغه نوي تحريک پيل يې وکړ. د هغه ټول پلويان د مدرسو [[طالبان]] وه چې د روسانو د يرغل وروسته پاکستان ته مهاجر سوي وه او هلته په کمپونو کې اوسېدل. په پيل کې سيمه ايزو خلکو د طالبانو پلوي کوله، دا ځکه چې دوی تر ډېره حده په دولت کې د درغلۍ، غلا او لوټمارۍ مخه نيولې وه. دوی ډېر ژر د افغانستان سويلي سيمې د خپل واک تر ولکې لاندې راوستې او گڼ شمېر جهادي قومندانان هم د دوی سره يوځای سول.
<br />
د راپورونو له مخې
<ref>{{cite news|publisher=Reuters|date=[[2001-09-20]]|url=http://tvnz.co.nz/view/news_story_skin/57491|accessdate=2006-07-02|title=The mysterious Mullah behind the Taliban}}</ref>
، د ١٩٩٤ کال په پېل کې، ملا محمد عمر د ٣٠ کسانو په مرسته چې يواځې ١٦ يې په ټوپکونو سمبال وه، هغه دوه انجونې چې د سيمه ايزو قومندانانو لخوا تښتول سوي وې او عزت يې لوټ سوی وه، وژغورلې. په هماغه کال کې د دوی تحريک نور هم په چټکۍ سره روان وه او د کال تر پايه يې ډېر نوم پېدا کړ. ډېر ژر يې د اسلامي مدرسو نه سرتېري برتي کړل. د ١٩٩٤ زېږيز کال تر نومبر مياشتې پورې ملا عمر دومره سرتېري درلودل چې اوس يې د ټول کندهار واک په لاس کې نيولی وه، او دا هغه مهال وه چې د طالبانو غورځنگ رامېنځ ته سو.
 
ترجمه : او هیڅ یو کس لره دا واک نشته چې مړ شي مګر دالله تعالی په حکم سره په لیکل شوې ټاکلې نیټه  به مري،او څوک چې ددنیا اجر غواړي نو له همدې یي برخه ورکوو او څوک چې داخرت اجراو  ثواب غواړي نو له هماغه یعني اخرته یي ورکوو،او زر به شاکرینو ته ښه بدله ورکړو. او ډیر داسې نبیان دي چې په خوا کې یي ډیر خدای پالونکي جنګیدلي دي خو دالله  په لاره کې د ور رسیدلو مصیبتونو له امله نه سست شول،نه کمزوري شول او نه یي سرټیټی وکړ او الله همداسې صابرین خوښوي.او ددوی له دې پرته بله خبره نه وه چې ویل به یې: اې زموږ ربه ګناهونه مو راوبخښه او په خپلو چارو کې زموږ تیری راوبخښه او پښې مو ټینګې کړه او پر کافرانو نصرت او بریا راکړه .
== د طالبانو لارښود ==
په [[١٩٩٦]] زېږيز کال کې کله چې ملا محمد عمر د خرقې زيارت نه دباندې د [[حضرت محمد (ص)]] خرقه چې په صندوق کې کولپ سوې وه راووېستله او د کندهار خلکو ته يې وښودله نو د ملا محمد عمر پلويانو نوموړي ته د اميرالمومنين لقب ورکړ، (أمير المؤمنين, "د ايمان لرونکو امير يا قومندان."<ref>[http://www.memritv.org/Transcript.asp?P1=860 Messages by Al-Qaeda Operatives in Afghanistan to the Peoples of the West] "... alongside the Emir of the Believers..." September 2005</ref>)
، د خلکو ترمېنځ داسې وييل کېده چې هر هغه څوک چې خرقه د خپل صندوق نه راوباسي نو هغه به د مسلمانانو لوی لارښود يا "اميرالمومنين" وي.<ref>{{cite web|url=http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2001/12/19/MN37470.DTL|title="Kandahar residents feel betrayed"|last=Healy|first=Patrick|publisher=Boston Globe|date=[[2001-12-19]]|accessdate=2006-07-02}}</ref>. چې تر همدغې پېښې وروسته ډېر ژر په ١٩٩٦ زېږيز کال کې [[کابل]] د ملا محمد عمر د پوځونو له خوا ونيول سو.
 
مرګ حق دی موږ پردې ایمان لرو چې  له الله تعالی پرته هر موجود د مرګ  سره مخ کیږي،حتی د الله تعالی تر ټولو محبوب مخلوق د دوو جهانونو سردار حضرت رسول اکرم محمد صلی الله علیه وسلم هم د مرګ څکه کړې او له دنیا څخه یي رحلت کړی دی.
کله چې د افغانستان ډېرۍ سيمې او ولايتونه د طالبانو د واک ترلاندې راغلل نو په افغانستان کې ځينې نوي دولتي ادارې جوړې سوې چې پخوا په حکومت کې نوې. طالبانو په افغانستان کې د امر بل معروف او نهي عن المنکر په نوم يو وزارت جوړ کړ چې ددې وزارت دنده دا وه چې د عامو وگړو ورځيني چارچلند وڅاري چې آيا دوی شرعي احکام پلي کوي او که نه. په همدې توگه طالبانو د ١٩٩٧ زېږيز کال د [[اکتوبر]] په مياشت کې د افغانستان رسمي نوم هم بدل کړ او د افغانستان اسلامي امارات په نوم يې ونوماوه. که څه هم چې کابل د پېړيو راپدېخوا د افغانستان [[پلازمېنه]] ده، خو ملا عمر د خپلې واکمنۍ پر مهال د خپل پلارني ټاټوبي نه کابل ته و نه کوچېده. وييل کېږي چې د طالبانو د واکمنۍ پر مهال ايله دوه ځله ملا محمد عمر د کابل نه ليدنه کړې. هغه کندهار کې اوسېدنه غوره گڼله او د واک له لاسه ورکولو پورې همالته په کې اوسېده.
 
همدې حقیقت ته په پام سره د افغانستان د اسلامي امارت مشرتابه او د ملامحمد عمر مجاهد کورنۍ اعلانوي چې د اسلامي امارت  مؤسس او زعیم امیرالمؤمنین ملا محمد عمر مجاهد د ورپيښې شوې  ناروغۍ له امله خپل روح ملک الارواح ته وسپاره او له دې فاني جهان څخه یي رحلت وكړ. انالله واناالیه راجعون  .ورحمه الله تعالی رحمة واسعة
د ملا محمد عمر د حکومت په کلونو کې طالبانو يو ډېر سخت دريزه [[قانون]] پلي کاوه. د طالبانو د واکمنيو په کلونو کې ښځو دباندې د کار حق نه درلود. يواځينی ځای چېرته چې ښځو کار کولای سو هغه د روغتيا څانگه وه چېرته چې ښځينه ډاکټرانو او رنځورپالانو د نورو ښځينه ناروغانو درملنه او پالنه کوله. د طالبانو د واکمنۍ پر مهال ښځينه ښوونځي نه وه او همدا هم يو سبب دی چې د افغانستان ښځينه برخه بې زده کړو او نالوستي پاتې سوه. د ښځو د ستر په هکله ډېر سخت دريزۍ نه کار اخيستل کېده او د افغاني دود دستور له مخې يواځې څادر د طالبانو د غوښتنو بسنه نه کوله. دوی پر ښځو باندې د بورقو او چادريو اغوستل هرومرو گڼل. د طالبانو په وخت کې ښځو ته اجازه نه وه چې پرته د کوم نارينه نژدې خپلوان نه د کور نه دباندې ووځي. څنگه چې په ښځو باندې د طالبانو فرمانونه پلي کېدل همدارنگه سړيو باندې هم ځينې بنديزونه ولگول سول. سړو باندې د ږيرو پرېښودل تحميلي سوه، همدارنگه د غېر اسلامي جامو او وېښتو جوړولو بنديز ولگېده. سينما گانې او موزيک سنټرونه بند سو. د طالبانو د واکمنۍ پر مهال د غلو لاسونه ترې غوڅېدل، د جنسي جرمونو په تور ښکېل کسان وژل کېدل. په زنا تورن تر هغه مهاله په ډبرو ويشتل کېدل ترڅو ساه ترېنه ختله. په کابل کې دغه ډول سزا گانې د ټولو خلکو مخ ته د فوټبال په لوبغالي کې ترسره کېدلې. داسې هم وييل کېږي چې طالبانو ډېري کلتوري ميراثونه له مېنځه يووړل او په همدې توگه يې د افغانستان د ملي موزيم لرغوني او هنري آثار ويجاړ کړل. ملا محمد عمر د خپل د فرمانونو په دليل کې يواځې د اسلام د عزت او پياوړتيا خبره کوله. د نړېوالو ټولنو د نيوکو او نارو سره سره طالبانو په باميانو کې د نړۍ تر ټولو لويه بودايي پژۍ له مېنځه يوړله. دا پژۍ چې تاريخي قدامت يې په زرگونو کلونو وه او په ټوله نړۍ کې بې ساري پاتې وه د طالبانو د حکومت لخوا ړنگه سوه.
 
ملا محمد عمر مجاهد رحمة الله علیه د اسلامي امت یو ویاړلی او مخلص رهبر و،چې په ډیرو سختو شرائطو کې یي د اسلامي حاکمیت لویدلی بیرغ راپورته کړ، د اسلامي امارت تر نامه لاندې یي  یو بشپړ منظم او د اسلامي سیاست پر اصولو برابر شرعي نظام تأسیس کړ،الله تعالی  دده په توسط نه یوازې  د افغانستان په سطحه مؤمنانو ته د اسلامي نظام نعمت  ور ولید بلکې  درست جهان ته یي د واقعي اسلامي حاکمیت نمونه وړاندې کړه.
په ۱۵ د نومبر، ۲۰۰۱ کال کې په امريکا باندې د ۹ د سپتمبر د حملو وروسته او د په طالبانو باندې د امريکا لخوا ځوابي يرغل وروسته، ملا محمد عمر د [[بي بي سي]] پښتو راډيو سره په مرکه وکړه چې په دې مرکه کې ملا محمد عمر د طالبانو د وفاداري غوښتنه وکړه او د امريکا د تباهۍ او له مېنځه تللو کار يې يو اوږده جگړه وبلله او په دې لوی کار کې يې د خپلو پلويانو ملاتړ وغوښت او دا يې هم وويل چې انشاالله ددوی جهاد به د امريکا او د هغوی د متحدينو پر وړاندې همداسې روان وي. په دې لړ کې د بي بي سي خبريال د ملا محمد عمر نه دا پوښتنه وکړه چې آيا منځلاري طالبان به د افغان حکومت سره د نوي حکومت په جوړولو کې يوځای سي، نو د ملا محمد عمر ادعا دا وه چې،
<BLOCKQUOTE>ټول طالبان منځلاري دي. داسې دوه شيان دي: يو افراط دی او بل تفريط نو په دې برخه کې مونږ ټول منځلاري يو - او منځوۍ لار باندې روان يو.<ref>{{Cite news |http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/1657368.stm |title=On whether moderate طالبان به نوي افغان حکومت سره يوځای کېږي |publisher=BBC News |date=2001-11-15}}</ref></BLOCKQUOTE>
 
دا څو کرښې شاید د نوموړي د ویاړمنو کارنامو د احتوا تاب ونلري،نوځکه اصلي خبرې ته ځو او هغه داچې عالیقدر امیرالمؤمنین رحمه الله نور له دې دنیا رحلت کړی،په دې شرائطو کې زموږ دنده دا ده چې له نوموړي راپاتې امانت  اسلامي امارت هماغسې وپالو لکه  ده مرحوم چې پاللی و،هماغسې اسلامي شریعت ته التزام وکړو،هماغسې مخلص او په الله تعالی متوکل واوسو،هماغسې قربانۍ ته حاضر او د حق په لاره کې مؤمن، متعهد،متوکل،صابر،ثابت او له الله تعالی څخه ویریدونکي واوسو تر څو الله تعالی همداسې ددې ستر بار د پورته کولو او تر منزله رسولو توفیق راکړي،او همداسې مو د دنیا او اخرت په  سرلوړۍ  او بریا ونازوي .
== د ٢٠٠١ کال نه وروسته ==
په ٢٠٠١ زېږيز کال کې چې کله امريکا او د امريکا متحدينو په افغانستان کې د طالبانو پر ضد جگړه پېل کړې، له هماغه وخت نه تر اوسه پورې د ملا محمد عمر درک نه دی مالوم. هغه په يو نامالومه ځای کې پټ دی. ځينې خلک وايي چې هغه د پاکستان او افغانستان تر مېنځ پر پوله په قبايلي پښتني سيمو کې پټ دی، خو ددې خبرې پخلی لا تر اوسه پورې نه دی شوی. د امريکا د متحده آيالاتو حکومت د ملا عمر د نيولو لپاره او يا هم د داسې مالوماتو لپاره چې امريکايان د ملا محمد عمر په نيولو کې بريالي شي، د لسو ميليونو امريکايي ډالرو انعام ايښی دی.<ref>{{cite web|url=http://www.rewardsforjustice.net/english/wanted_captured/index.cfm?page=MullahOmar|work=Rewards for Justice|title=WANTED Mullah Omar Up to $10 Million Reward|accessdate=2006-07-02}}</ref>
 
مرحوم ملامحمدعمر مجاهد چې دامریکا په مشرۍ دنړیوال کفري یرغل له ټول فشار او تعقیب سره سره  په هیواد کې اوسېده اوپه تیرو څوارلسو کلونو کې حتی د یوې ورځې لپاره هم له افغانستان څخه بهر پاکستان یا کوم بل هیواد ته نه دی تللی او له خپل میشت ځای څخه یي د اسلامي امارت چارې رهبرې کولې چي دنوموړي په دي ستر استقامت او له هیواده په نه وتلو کره شواهد او دلایل مو جود دي څه موده وړاندې د ورپیښې شوي  ناروغۍ  له امله چې دناجوړي په وروستیو دوه اونیو کې سختي زیاته  شوه او په حق ورسید.
داسې وييل کېږي چې د ٢٠٠٦ زېږيز [[کال]] په [[جون]] مياشت کې ملا محمد عمر يو بيان خپور کړ چې په هغه کې ده په [[عراق]] کې د ابو مصعب الزرقاوي په مړينه خپله خواشيني څرگنده کړې وه. په هغه بيان کې زرقوي يو شهيد بلل شوی وه او داسې ژمنه يې هم کړې وه چې په افغانستان او په عراق کې به د امريکايانو او د متحدينو پر ضد جهاد به هېڅکله د هغه په مړينه کمزوری نه شي.<ref>{{cite news|publisher=BBC News|date=2006-06-09|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/5062964.stm|accessdate=2006-07-02|title=Taleban play down Zarqawi death}}</ref>
 
عالیقدر امیرالمؤمنین رحمه الله که جسما یو شخص و مګر په معنوي لحاظ نوموړی  یو خوځښت،یوه نظریه  او د یوه  مقدس ارمان حامل و،که څوک غواړي د هغه روح خوشاله کړي او له هغه سره د وفا ثبوت وړاندي کړي،نوباید د نوموړي  له میراث  اسلامي امارت سره وفا وکړي،د اسلامي نظام  د اعادې لپاره په دې شرائطو کې په حیث د مسلمان دا زموږ د فرد فرد وظیفه ده چې د اسلامي امارت د قوت،وحدت ، پراختیا او بریا لپاره ټولې هڅې په کار واچوو، ددې ګډ کور بنیادونه لا پاخه کړو،ځکه زموږ  د مسلمان اولس او مجاهد قشر عزت او سرلوړي یوازې د همدغه صف په قوت سره تضمیندلی شي .
داسې وييل کېږي چې د ٢٠٠٦ کال د سېپټمبر په مياشت کې په [[وزيرستان]] کې د وزيري پښتنو او پاکستاني پوځ تر مېنځ جگړه کې هم ملا عمر اهم رول درلوده. ددې تر څنگ دا هم وييل کېږي چې ملا محمد عمر او د طالبانو د غورځنگ مخور پوځي لارښودانو ټولو سره لاس يو کړی چې په دې کې [[ملا دادالله]] او [[جلال الدين حقاني]] او د پخوانی جهادي مشر [[گلبدين حکمتيار]] ډله هم گډه ده.
 
مرحوم  امیرالمؤمنین ملامحمد عمر مجاهد رحمه الله اسلامي امارت د یوه ستر خوځښت په حیث  په داسې ډول  ودان کړی او روان کړی چې ترشا یي جوړ او محکم بنیادونه ، مخلص  او باتدبیره ملګري او منظم تشکیلات پرې ایښي دي  لهذا مجاهدین او ټول مسلمانان دي مطمئن اوسي،چې دا کاروان به د اسلامي امارت  ټول  مسؤلین او افراد د الله تعالی په نصرت او دمسلمانانو په ملاتړ د عالیقدر امیرالمؤمنین ملامحمد عمر مجاهد رحمه الله  له ارمانونو سره سم  منزل مقصود ته رسوي  ان شاءالله تعالی و ماذالک علی الله بعزیز
د ٢٠٠٦ زېږيز کال د [[ډسمبر]] په مياشت کې ملا محمد عمر يو بيان خپور کړ چې په هغه بيان کې يې د افغانستان نه د بهرنيو پوځونو د وېستلو ډاډ څرگند کړی.<ref>{{cite news|publisher=[[الجزيره]]|date=[[2006-12-31]]|url=http://english.aljazeera.net/News/Templates/Postings/DetailedPage.aspx?FRAMELESS=false&NRNODEGUID=%7b7C70CC1E-B445-4C62-8177-ACDD3A3EBB73%7d&NRORIGINALURL=%2fNR%2fexeres%2f7C70CC1E-B445-4C62-8177-ACDD3A3EBB73%2ehtm&NRCACHEHINT=NoModifyGuest|accessdate=2007-01-01|title=د ملا محمد عمر د اختر پيغام message}}</ref>
 
د اسلامي امارت د مشرتابه ، رهبري شورى او دعالیقدرامیرالمؤمنین رحمه الله دکورنۍله پریکړې سره سم به سر له نن  یعني د ۱۴۳۶ هـ ق کال د شوال له ۱۴ څخه  تر دریو ورځو پورې  په ټولو سیمو کې دعلماء کرامو ،د مساجدو د امامانو،قومي او جهادي شخصیتونو،د اسلامي امارت د مسؤلینو،مجاهدینو او عام اولس لخوا د  مرحوم امیرالمؤمنین  ملامحمد عمر مجاهد رحمه الله  روح ته د دعاء په خاطر دقران کریم د ختمونو ،فاتحو او دعاګانو مراسم ترسره کیږي،او له الله تعالی څخه به مرحوم امیرالمؤمنین ته د مغفرت او اسلامي امارت ته د استحکام او بریالیتوب دعاګانې کیږي .
د ٢٠٠٧ زېږيز کال د [[جنوري]] په مياشت کې چې کله افغاني چارواکو د طالبانو وياند [[محمد حنيف]] ونيوه، نو وروسته د ږروېږنو يې افغاني چارواکو ته وويل چې ملا عمر د پاکستان په [[کوټه]] ښار کې اوسېږي او د پاکستاني څارگرې څانگې [[آی اس آی]] لخوا يې ساتنه کېږي. همداسې ورته څرگندونه د افغانستان [[ولسمشر]] [[حامد کرزي]] هم په ٢٠٠٦ زېږيز کال کې کړې وه چې بيا وروسته پاکستاني چارواکو يې انکار وکړ.
 
په پای کې باید یادونه وکړو چې د مرحوم امیرالمؤمنین  ملامحمد عمر مجاهد مورنی ورور ملا عبد المنان اخنداو د مرحوم ملامحمد عمر مجاهد مشر زوی مولوي محمد یعقوب له ټولومسلمانانو څخه خصوصي غوښتنه کوي چې  د مرحوم ملا محمدعمر مجاهد په مشرۍ د اسلامي امارت په واکمنۍ کې که ددوی کوم ډول حقوق تلف شوي وي، نو ټول دې ورته عفو وکړي او په دعاګانو کې دي تل یاد ساتي،موږ په دې ستر غم کې ټول مسلمان امت او په خاص ډول د افغانستان مجاهد ولس له ځان سره شریک بو لو اوټولو ته  له الله تعالی څخه دتسلیت او صبرجمیل غوښتونکي یو .  والسلام
==مرموزه وژنه==
ملا محمد عمر د 2015 کال په جولای میاشت کې د یو لړ استخباراتي رپوټونو پر بنسټ د خپل مرستیال ملا اختر محمد منصور له خوا یوه ډز په سینه او دوه ډزه په سینه ویشتل سوی او وژل سوی دی. نامتو پاکستاني ژورنالېست او خبریال رحیم الله یوسفزي له خولې لیکلي دي، چې پخوانی طالب مشر ملا محمد عمر د۵۵- ۶۰ کلونو ترمنځ عمر درلود، خو پیچلې مړینه یې د عمر له کبله نه، بلکې په ډزو وژل سوې دی. یوسفزی وايي : ملا محمد عمر له روسانو سره په جگړه کې څلور ځل ټپي سوې او ان یوه سترگه یې هم له لاسه ورکړې وه. نوموړی وايي : له طالبانو جلا شوې ډله فدايي محاذ هم دملا محمد عمر طبیعي مړینه نه مني او دا محاذ خو اوسنی مشر ملا اختر منصور او گل اقا د ملا محمد عمر پر وژنه تورنوي، پاکستانی خبریال ټینگار کوي، چې ملا محمد عمر دپاکستان په کراچۍ کې وژل سوې او ډیورنډ کرښې ته څېرمه زابل ولایت کې ښخ سوی دی. یوسف زی دا هم وايي : طالب مشرانو دملا محمد عمر له زوی ملا یعقوب څخه غوښتي وو،چې دخپل پلار دمړینې یا وژنې په اړه چوپه خوله پاتې سي او دا خبر پټ وساتم. یوسف زی وايي : ځینې داسې راپورونه سته، چې د ملا محمد عمر یو شمېر نږدې ملگرو د نوموړی قبر راسپړلې دی او دا یې په خپلو سترگو لیدلي دي، چې ملا محمد عمر دوه مرمۍ پر سینه او یوه مرمۍ په تندي لگیدلی دی، دهمدې پرمختگ په اړه ملا یعقوب او ملا عبدالمنان نیازی تر اوسه چوپه خوله دي.<ref>http://rohi.af/fullstory.php?id=39740</ref>
 
د افغانستان د اسلامي امارت رهبري شوری او دعالیقدر مرحوم ملامحمدعمرمجاهدکورنۍ
پاکستانی خبریال سمیع یوسفزي نیوزویک مجلې ته د پخواني طالب مشر د مړینې اړوند خبرونو ته په کتنې د همدې مجلې له قوله د خپلې لیکنې په یوه برخه کې چې په ژمن وبپاڼه کې خپره سوې، لیکلي: «.... ملا عبدالجبار، چې کله کوټې شورا خبره کړه دوه اونۍ وروسته د شورا مشر ملا اختر منصور او ملا عبدالقیوم ذاکر له دوو دیني عالمانو سره ناسته وکړه، سرچینه وايي ملا عبدالسلام او ملا عبدالحکیم د ملا محمد عمر لونگۍ اختر منصور ته وسپارله او د(امیرالمومنین) په توگه یې وټاکه، ملا عبدالحکیم مبارکي ورکړه او زیاته یې کړه: ته اوس مشر سوې، په کار ده، چې د ملا عمر لار ته ادامه ورکړې.» لیکوال دخپلې سرچینې له خولې لیکي : «ملا عبدالقیوم ذاکر غوښتل، چې سمدلاسه د ملا عمر د مړینې اعلان وکړي، خو نورو یې مخالفت وکړ او دې ته یې قانع کړ، چې دا راز باید وساتل سي، کویټې شورا ډېره وړاندې ولاړه او خبرپاڼه یې خپره کړه، چې د ملا محمد عمر د برخلیک په اړه هیڅوک پوښتنه نه سي کولای او که هر چا دا راز رسوا کړ، هغه به د طالبانو محکمې ته وړاندې کېږي.» کېدای سي د ملا محمد عمر د مړینې د راز پټ ساتلو ترشا نور لاملونه او اهدف هم شتون ولري او یا هم وروسته افشا سي، خو اوسمهال د هغو جزئیاتو ته لاس رسی له امکانه لرې ښکاري. بلخوا بیا ځینې طالب مشران د نوم نه ښودلو په شرط وایي چې طالب مشرانو دملا محمد عمر له زوی ملا یعقوب څخه غوښتي وو، چې دخپل پلار دمړینې یا وژنې په اړه چوپه خوله پاتې شي او دا خبر پټ وساتم . خو وروسته د ملا محمد عمر اخند زوى ملا يعقوب مجاهد په يوه غونډه کې وويل چې ملا محمد عمر مجاهد په خپل طبعي مرگ باندي وفات سوى دى. خو ځیني شنونکي بیا داسي وایي چي عالي قدر امیر المؤمنین داسلامي امارت روحاني اوسیاسي مشر وو او دنړئ زیاتره مسلمانانو ورسره دخپلو مشرانو په توسط بیعت وکړ چي دنړیوالو مطبوعاتو په ارشیفونو او نشرشویو سیډیگانو او داولسونو په حافظو کي پراته دي چي په هغوی کي شهید اسامه بن لادن او ایمن الظواهري حفظه الله او داسي نور جهادي مشران ول چي له دې غازي او داسلام له خادم امیرالمؤمنین ملامحمد عمر مجاهد سره یې بیعت وکړ
نوموړی اتل دامریکایي تاړاک په مهال له هیواد نه دیوه ساعت لپاره هم ونه ووت او په کوم ځای کي چي اوسیدی له هغه ځای نه یې دامارت سیاسي او نظامي چارې سامبالولې نوموړی غازي دافغانستان په تاریخ کي یوازنی شخصیت وو چي ورته خپل اولس لاس پر نامه ولاړوو او دده هر امر ته یې لبیک وایو
دښاغلي غازي عمر دمړینې سبب دده مزمنه ناروغي وه چي نه یې غوښتل چي یو لوري ته دتداوي دپاره ولاړشي ځکه په داسي کار سره ممکن وو چي دی دي افشا سوی وای نو ده نه غوښتل چي دمسلمانانو زړونو ته دي په خپل ښکاره توب سره درد ورسوي او دامارت نظم دي له سوال سره مخ کړي او دامریکایانو،ناټو او ددوی دلاس پوڅو داشوم ارمان دي پوره سي دا ټول وخت یې له خپلواولادونو او کورنۍ څخه جلاتیر کړ خو داسلامی امارت او جهادي وقار پرتم یې هم داسي وساتلو لکه چي وو
دده دمړیني په اړه دده زوی محترم مولوي محمدیعقوب وویل چي هغه دخپلې ورپیښې ناروغي له امله په حق ورسید الله دي ورباندي رحم وکړي په یو داسي صف کي چي قیادت یې غازي عمرکړی وي کله هم داسي نه پیښیږي چي دخپلو ملگرو له لوري دي هغه شهید کړل سي درحیم الله یوسف زي او سمیع یوسف زي دا خبرې چي دلوي ملاصاحب قبر وښندل سو او وکتل سو چي دوې مرمۍ په ټټر لکیدلی وو هغه هم دملا اختر محمد منصور حفظه الله له لوري نو دا ډیر خندوونکی خبر دی چي دسالم عقل څښتنان یې په هیڅ صورت نسي منلای او نه ورته دقناعت وړ دی
او دنوي زعیم امیر المؤمنین ملا اختر محمد انتخاب دامارت دشیخانو او شورا ده ۱۸ غړو له لوري وسو او بیا ورپسې دافغانستان د۳۴ ولایتونو ولالیانو ولسوالانو دلگۍ مشرانو او عام خلکو له لوري بعت وسو او نوموړی یې دلوی ملاصاحب ځای ناستی انتخاب کړ او دده لپاره یې دوه معاونین لکه سراج الدین حقاني صاحب چي په خلیفه صاحب شهرت لري او ستر عالم هیبت الله اخوند زاده انتخاب سول او دافغانستان په لر اوبر کي دفتوحاتو زیري واوریدل سول چي دلسهاوو ولسوالیو تر څنگ دقندوز ولایت هم دمجاهدینو په لاس فتحه سو چي دالته او دهلمند په گڼو فتحه سویو ولسوالیو کي په سوونه ټانگونه او پوځي موټران او بې شمیره وسلې او مهمات له دښمن نه دمجاهدینو لاس ته ورغلل او لا هم دا دبریاوو دالړۍ دوام لري
داسلامي امارت په وړاندي دغربي تاړاک په مهال دامیرالمؤ منین مرحوم په اړه دافغان اولس شاعرانو او لیکوالانو ډیر څه ولیکل چي زه یې دنمونې په شکل دملا راز محمد ساقیار یو څو له درده ډگ بیتونه را اخلم
ځئ چي په توبو او مرکو ورسو
غواړو به له خدای څخه امیر عمر -
وبې ساتي خدای دعنکبوت په ټال
لاړ سره له یاره مسافر عمر -
پام کوه نظر بدي ترې واړوې
نغښته لړزوي دځان په ویر عمر -
ژوند که وفا وکړه او مر گی نه وو
ستایو به په سوبو عالمگیر عمر -
مات به کړي لښکردصلیبي ناقوس
فتحې او نصرت ته منتظر عمر -۰۰۰۰۰۰
او یوه فارسي مجموعه یې هم لیکلې چي لومړی بیت یې دا دی
بنامیکه درصلح جنگ آورد
عمر را بیورش فرنگ آورد
 
۱۴۳۶ هـ ق کال د شوال المکرم ۱۴مه
==د ملا منصور له خوا د ملا عمر د وژنې لومړۍ اندېښنې==
د طالبانو د غورځنگ مشر ملا منصور د پاکستان په دالبندین کې د امریکایي بې پیلوټه الوتکې برید کې له وژنې مخکې ملا منان چې اوس کابل کې اوسیږې د ملا عمر د مرگ نه وروسته ملا منان د پيښور نه کویټې ته غوښتې ‌ؤ او ورته یې ویلې ‌ؤ چې ملا عمر غواړی چې ته د ټالبانو وزیر دفاع جوړ شې هغه وخت ملا منان او زامنو یې د پيښور نوښار کې د رختونو دوکانونه لروده که څه هم ملا منان د خالص د گروپ پخوانې غړی او مالداره شخص دئ خو پيښور نوښار کې یې تجارت کاوه. ملا منان ورته ویلې ‌ؤ چې دا خو غټ مسولیت دئ زه غواړم د ملا عمر سره خپله ملاقات وکړم خو ملا منصور ورته ویلې ‌ؤ چې ته هغه سره ملاقات نشې کولې او که هره سلاح مشوره وې ته به یې ماته وایې زه به یې د ملا عمر سره شریکومه خو ملا منان ورته ویلې ‌ؤ چې داسې وی زه دا مسئولیت په غاړه نه اخلم. هغه وخت ملا عمر د ای اس ای او ملا منصور په لاس وژل شوی ‌ؤ. کله چې ملا منان بیرته نوښار ته را ستون شوو نو دوه وراځې وروسته فوجیانو په دی تور ونیوو چې ته د پاکستان د حکومت خلاف سازشونه جوړوې. پدی جرم یو کال بندې ‌ؤ د کورنۍ سره یې هیڅ رابطه نه وه مړی او ژوندي یې معلوم نه ‌ؤ کله چې را خلاص شوو نو مستقیمه یې افغانستان کې د حاجې دین محمد سره تماس ونیوو او افغانستان ته ک‌‌‌‌‌‌ډن راغې. د ملا عمر مرگ کې هم ملا منصور شریک ‌ؤ د ملا داد الله مرگ او د ټالبانو پخوانې وزیر دفاع وژلو کې هم د پنجابیانو سره د ملا منصور لاس ‌ؤ ملا برادر هم د ملا منصور په شیطانت بندې شوی د ټالبانو بل مشر چې اوس ترکیه کې دئ هغه هم د ملا منصور په شیطانت په کراچۍ کې ویشتل شوی ‌ؤ لن‌‌‌‌‌‌ډا دا چې څومره ټالب مشران د ای اس ای له خوا وژل شوی ټول د ملا منصور په شیطانت وژل شوې خو داسې راپورونه هم شته چې د قطر نه د ټالبانو کوم پلاوی تیره میاشت پاکستان ته په پټه دوره راغلې ‌ؤ هغوی او ای اس اې هم دا پلان جوړ کړی ‌ؤ چې ملا منصور باید د منځه لاړ شې.
 
۱۳۹۴هـ ش کال د اسد ۸ مه
==ملا منان او ملا یعقوب څنگه تابع شول؟==
د امیرالمومنین ملا محمد عمر مجاهد د شهادت له افشا کېدو وروسته کله چې ملا منصور په زور ځان د امارت امیر اعلان کړ، د شهید ملا صاحب کورنۍ ورسره سخت مخالفت وکړ، چې په دې لړ کې تر ټولو شدید مخالفت د ملا عبدالمنان له خوا وشو، خو ملا منصور هڅه وکړه چې دوی د خپل ځان متابعت ته راوبولي او په دې خاطر یې له هرې ممکنه لارې کار واخیست. کله چې د ملا منصور هڅې ناکامې شوې نو مولوي عمري ته وظیفه وسپارل شوه چې د پاکستاني حکومت له لارې پر ملا منان او ملا یعقوب فشار وارد شي، ترڅو د ملا منصور متابعت وکړي. ملا عمري د طالبانو او پاکستاني حکومت ترمنځ د پل حیثیت لري، بالاخره له ډېرو فشارونو وروسته ملا عمري په دې وتوانید چې ملا منان او ملا یعقوب د ملا منصور تابع کړي. ملا منصور د ملا منان او ملا یعقوب د خوشاله کولو لپاره ملا یعقوب د پنځلس ولایتونو نظامي مسوول وټاکه.
ملا یعقوب په جهادي او نظامي چارو کې تجربه نه لري، خو منصور د هغه د خوشاله کولو په خاطر دا کار وکړ. د ملا یعقوب له ټاکل کېدو وروسته د طالبانو جهادي فعالیتونو له ستونزو سره مخ شول او په گڼو ولایتونو کې یې ترلاسه کړې بریاوې هم نسبتاً له لاسه ووتې. اهمه خبره دلته دا ده چې ملا یعقوب ځوان دی او کافي تجربه نه لري، دا عهده باید داسې کس په غاړه اخیستې وای، چې په جهادي او نظامي چارو کې یې په کافي اندازه وړتیا درلودلی. د یادونې وړ ده چې ملا یعقوب د ملا منان په آوامرو چلېږي، هر څه چې هغه ورته وايي، هماغسې کوي. هیله من یو چې ملا منصور او د امیرالمومنین کورنۍ د شخصي مقامونو لپاره امارت نور قرباني نه کړي. امیرالمومین ملا محمد عمر مجاهد غفرالله د تحریک د بقا لپاره خورا ډېرې هڅې کړې دي، چې دا باید د شخصي اغراضو په خاطر په اوبو لاهو نه شي.
 
۲۰۱۵میلادي کال د جولای ۳۰ مه
* [[په ٢٠٠١ کال کې په افغانستان کې جگړه]]
* [[د افغانستان کورنۍ جگړې(١٩٩٦-٢٠٠١)]]
* [[د افغانستان اسلامي امارت]]
* [[د افغانستان جگړه (۱۹۷۹-۱۹۸۹)|په افغانستان کې د روسانو جگړه]]
* [[طالبان]]
* [[د طالبانو سرکښي]]
 
== سرچينې ==
<references/>
 
Line ۲۲۸ ⟶ ۲۵۳:
* [http://news.bbc.co.uk/hi/english/static/in_depth/world/2001/war_on_terror/investigation_on_terror/people_3.stm د ملا محمد عمر په هکله د بي بي سي بيوگرافيکي مالومات]
* [http://web.archive.org/web/20040421044621/www.jihadunspun.com/thePlayers/mullahoverview.htm د ملا محمد عمر په هکله د سپړلي جهاد د وېبپاڼې پېژندنڅېره]
* [http://www.guardian.co.uk/g2/story/0,3604,558076,00.html گارډين: ملا عمر - د هغه له خولې نه]
 
{{start box}}وسلې مرګ کولای شي، خو مرګ ګرځولی نشي{{succession box |
{{start box}}
{{succession box |
before=[[برهان الدين رباني]] |
title=[[طالبان|د مومنانو قومندان (د افغانستان نه ټاکل شوی ولسمشر)]] |