د "طاعون" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
Darios (خبرې اترې | ونډې)
ود سمون لنډیز نسته
و Typo fixing using AWB
 
۱ کرښه:
[[File:Blackdeath2.gif|200px|thumb|left|تور مرګمرگ په ۱۴ پېړی کې اروپا ته ورسېده]]
'''طاعون''' یوه ساري ناروغی ده چې د یرسنیا پستس (Yersinia pestis) د باکټریاوو څخه منځ ته راځي. دغه خطرناک ساري رنځ د [[ختيځي کيکه|ورږو]] (کیک) او صحرایی موږکانو په واسطه سرایت کېږي.
 
==تاریخ==
[[File:Scanning Electron Micrograph of a Flea.jpg|150px|thumb|left|کیک]]
طاعون په منځنی پېړی کې د مرکزي [[آسيا]] څخه نړی ته پراخ شو. دغه رنځ په ۶ پېړی کې بازنطینی پاچایی ته ورسېده او تقریبًا ۲۵ میلیونه خلک یی ووژل. طاعون په ۷ پېړي کې د [[آسيا]] څخه مصر او شمالی آفریقا ته پراخ شو. په ۱۴ پېړی کې طاعون اروپا ته ورسيده او بقریبًا ۲۵ میلیونه خلک یی ووژل. په دي وخت کي خلکو طاعون ته د تور مرګمرگ نوم ورکړ او عامو خلکو دغه مرض د خدای بیلګهبیلگه ګڼلهگڼله.
طاعون د صحرایی موږکانو او ورږو (کیک) لخوا خورول کېږي. دغه رنځ د دغو ځناورانو لپاره خطرناک ندي مګرمگر [[ختيځي کيکه|ورږه]] چې د موږکانو او انسانانو څخه وینه زبیښی کولای شي د ناروغی موړک څخه انسان بدن ته د یرسنیا پستس (Yersinia pestis) باکټریاګانباکټریاگان انتقال کړي.
دغه رنځ د خیارک د وینې دککروالی او سږی د طاعون فورمونه درلودلای شي.
*د سږی طاعون
۲۱ کرښه:
د وینې د ککړوالی طاعون کولای شي پر ماغزې یا توري برید وکړي او یوازې ۸۰% اخته ناروغان ژوندي پاتې کېدلای شي.
په اوس وخت کې طاعون یوازې په [[افریقا|آفریقا]]، [[آسيا]] او [[امریکا]] کې وجود لري. دغه ساري رنځ د [[جنتامايسين]]، [[سټرېپټومايسين]] یا [[دوكسيسايكلين]] د [[انټيبايوټيک|انتي بيوتيکونو]] په مرسته علاج کېدلای شي.
 
 
 
[[وېشنيزه:ساري ناروغۍ]]
"https://ps.wikipedia.org/wiki/طاعون" نه اخيستل شوی