د "رودولف کلاوزيوس" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
Addbot (خبرې اترې | ونډې)
و Bot: Migrating 45 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q30693 (translate me)
و Typo fixing using AWB
 
۱ کرښه:
[[دوتنه:Clausius.jpg|کيڼ|250px|بټنوک|رودولف کلاوزيوس]]
 
'''روډولف يوليوس اېمانوېل کلاوزيوس''' (۲ د جنورۍ، ۱۸۲۲ ز. ــ ۲۴ د اګسټ،اگسټ، ۱۸۸۸ ز.) (زېږن نوم: روډولف ګوتليېبگوتليېب) يو جرمنی [[پږنپوه (فيزيکپوه)]] او [[شمېرپوهاند]] او همدا رنګهرنگه د [[ترموډاينمکس]] پوهنې پنځوونکی يادېږي . د [[سادي کارنوټ]] د [[کارنوټ څرخ]] په هکله کښلې فارمولې باندې ېې بیا له سره کتنه وکړه او [[د تودوخې تيوري]] ېې لا بشپړه او په جوتو بنسټونو ېې روښانه کړه . د کلاؤزيوس يوه ډېره مهمه رساله په کال ۱۸۵۰ م زېږيز کې وپسولل شوه . په هغه رساله کې کلاؤزيوس لومړی [[د ترموډاينمکس د دوهم قانون]] بنسټيزه اندونه رابرسېره کړي و بیا وروسته ېې په کال ۱۸۶۵م زېږيز کې د اېنټروپي مفکوره راوپېژندله .
 
== زده کړې ==
کلاؤزيوس په کؤسلين (اوسينی نوم کوزلین ) کې د پوميرانيا په ولایت کې وزېږېد . هغه خپلې لومړنۍ زده کړې د خپل پلار په ښوونځي کې پيل کړې . وروسته د څو کلونو د سټټين (اوسینی نوم ، زچېچن) جمنازيوم (دويمه دوره چې تر ديارلسمه پورې وي ) ته ولاړ . کلاؤزيوس په کال ۱۸۴۴م زېږيز کې خپلې لوړې زده کړې د شمېرپوهنې او پږنپوهنې په ډګرډگر کې وکړې او د برلین له پوهنتونه په بري سره راووت . کلاؤزيوس سره په څنګڅنگ کې د نوميالي پوهاندو نومان لکه هېنريک ماګنوسماگنوس ، يوهان ډيريشلټ او ياکوب سټينر له يوه پوهنتونه يادېږي . هغه په کال ۱۸۴۷م زېږيز کې د ليوپوډ ون رانکه سره يوځای د تاريخ زده کړې هم ترسره کړې . کلاؤزيوس خپله د ډاکټرۍ بری لیک د نوراغېزې د زمکې په چاپېريال سکالو باندې د هاله پوهنتون څخه ترلاسه کړ .
== دندې ==
کلاؤزيوس په نوموړي کال کې د برلین پوهنتون د رايل آرټلري او انجنيري برلین او پريواتدوزنت پوهنځيو کې د پروفیسور په توګهتوگه کار پیل کړ . په کال ۱۸۵۵ م زېږيز کې هغه د اي ټي اېچ زؤريښ د لوړو زده کړو په انسټيټيوټ کې خپله د پروفیسورۍ دنده پیل کړه . همدارنګههمدارنگه دی هلته تر ۱۸۶۷م زېږيز پورې پاتې شو . د وخت روان کال په موده کې دی ورزبورګورزبورگ ته کډه شو او دوه کاله وروسته په ۱۸۶۹ م زېږيز کې بون ته لاړ.
په کال ۱۸۷۰ م زېږيز کې کلاؤزيوس د فرانکوـ پروشين جګړېجگړې کې د امبولانس ټولی منظم کړ . په نوموړي جګړهجگړه کې دی ډېر سخت ټپي شو، دغو ټپونو دی د بیخي لپاره شل کړ . د کلاؤزيوس مېرمن آډيل هايد رامپهم (Adelheid Rimpham )د ماشوم په زېږون په کال ۱۸۷۵م زېږيز ومړه . دوی د شپږو ماشومانو مور او پلار وه . کلاؤزيوس خپل استادۍ ته تر پايه دوام ورکړ .
 
== علمي کارونه ==
 
د کلاؤزيوس د ډاکټرۍ تيسز رساله د رڼا د منعکسې اغېزې په هکله دی چې رابرسېره کوی ، څنګهڅنگه مونږ په رڼا ورځ شین اسمان وينو؟ همدارنګههمدارنگه ېې د لمر چاپېره د سرې رڼا او د لمر پرېوتو پر وخت ېې سره رڼا د څېړنې لاندې نیولې وه .
 
== لاسته راوړنې ==
 
کلاؤزيوس د وسپنې سلیب (Iron Cross) جایزه هم د هغه خدمتي کړنو په درشل کې وګټلهوگټله.