د "الوتکه" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
د سمون لنډیز نسته
د سمون لنډیز نسته
۱ کرښه:
{{ويکيسازنه}}
== پېښلیک ==
[[دوتنه:Fitxategi:FGEXAAir Berlin B737-700 Dreamliner D-ABBN.jpg|400px500px|بټنوک|بویینگایر برلین اوتکه]]
د 1903 زېږدي کال په دسمبر کې د امريکا په اوهايو ايالت کې دوو وروڼود دټولو مخکنيواړينو تياريو وروسته د خپل پنځولي ماشين د الوزولو لپاره د 1903 زېږدي کال د دسمبرمياشتې 14 مه نېټه وټاکله, خو له بده مرغه د دوى د الوتنې لومړنۍ هڅه بريالۍ نه شوه , بالاخره يې له دې هڅې درې ورځې وروسته يعنې د دسمبرپه 17 مه نېټه خپله يو ماشينه جوړه کړې الوتکې ته په هوا کې څلور ځلې چکر ورکړ او د تل لپاره يې د انسان ډوله الوتونکو د لړ په سرکې ځاى ونيو, دوى له دې وروسته خپلې الوتکې ته افقي سکان ياهغه اله د الوتکې په مخه کې وراضافه کړه چې له شاه څخه مخې ته يا يې برعکس توله ساتي, يوکال وروسته يې يو بل عمودي سکان د الوتکې په شاه کې ځاى پرځاى کړ چې په مرسته يې وکړاى شي الوتکه يو او بل لوري ته متمايله کړي او هم په يو لازم جګوالي کې الوتنه او پرواز وکړي, په دې سربېره دوى بريالي شول چې له دريو اصلي خواوو (اوږدوالي, سور او جګوالي) د الوتکې يو ډول والى يا موازنه وساتي, او نورې کنترولېدونکې الې يې هم د الوتکې په اره بڼه کې ځاى په ځاى کړي.
 
د الوتکې د چټکتيا او تېز تگ لپاره يې يو ګازويلي څلور سلنډره ماشين څخه چې 12 اس ځواکه طاقت يې درلود استفاده وکړه, او د وزن دکمولو لپاره يې د الوتکې په توکو کې له المونيم څخه کار واخيست
 
د رايټ وروڼو د خپلې ازمويني الوتنې لپاره په شمالي کارولينا کې د Outer Banks سيمه وټاکله, دا داسې سيمه وه, چې د اوسپنې له پټليو او سړکونو څخه لرې وه او دسمندري بېړيو له تم ځايونو څخه يې ډېر ښه مناسب واټن درلود.
[[دوتنه:First flight2.jpg|500px|بټنوک|رایت ورونه په لومری ازمایش کی17 دسیمبر1903(دا اوتکه اوس مهال واشینگتن دی سی هوایی موزیم کی ده)]]
 
د دوى دوه وزرې الوتکې, په لومړنۍ ازموينه کې چې ويلبر رايټ چلوله, د 120 فټه واټن په 12 ثانيو کې طى کړ, او په اخرنۍ او اوږده الوتنه کې چې بياهم ويلبر رايټ چلووله, ددوى الوتکې 852 فټه واټن په 59 ثانيو کې وواهه.