د "تور ويلني" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
د سمون لنډیز نسته
و د "گ" سمول, replaced: ګ ← گ (2) using AWB
۳۱ کرښه:
 
==توصيف==
تور ویلنی د نعناګانونعناگانو څخه دی چې د Lamiaceae په کورنی او د ويلني په جنس پورې اړه لري.
د تور وليني ساقه څلور كونجه او ارغواني ته ورته سور رنگ لري او د ساقې په مخ په هره گنډه كې دوه متقابلې پاڼې خارجېږي.
د تور ويلني پاڼې بيضوى ډوله، تېره څوكه او غاښوره (دندانه) لرونكې دي. گلان يې د نعناعګانونعناعگانو په ډول پورې اړه لري، كېداى شي چې سره، ارغواني او يا سپين وي.
نوموړې بوټي په معتدلو او لمر درلودونكو ځايونو كې ښه وده كوي او د سرطان (چنگاښ) د مياشتې نه تر اسد(زمري) مياشتې پورې گلان نيسي . منتا پي پريتا ( Mentha piperita) يو يوناني ( هبريد) محصول دى چې د اولسمې پېړۍ په وروستیو كې د مشهور انگليسي بوټي پېژندونكي (جي. رى) په وا سطه تشريح شو. او داسې ښكاري چې د نعناع ټول ډولونه چې اوس مهال كرل كېږي. په كې شامل دي. تور ويلنی په پراخه پيمانه په [[اروپا|اروپا]]، د [[آسيا|اسيا]] په سوېل ختيځ، شمالي او جنوبي [[امريکا لويه وچه|امريكا]] اوستراليا كې كرل كېږي. او په وحشي او خپل سر ډول هم راټوكېږي . تور ويلنی یو شمېر طبيعي توکې لکه [[مېنټول]] (۵۰ ٪)، مېنتهون (۱۰ ٪)، پيپېروټ، ټانين، فلافونويډونه، اسېټيک اسيډ لري.
 
==تور ويلني په طب کې==
د پخواني طب له نظره تور وِیلنی نسبتا وچ او گرم دى، تور ويلني غاز ماتوونكى دى او د گېډي او كولمو گاز را كموي، گېډه (معده) قوي كوي، د معدې درد تسكينوي، د ويروس قوي ضد ځانگړنې (خواص) لري چې كولاى شي د انفلونزا (گريپ) د عامل ويروس، سنوزيت، د ستوني درد، د رېزش له كبله التهاب، د تناسلي آلې د تب خال سره مقابله وكړي او هغو ي له پښو وغورځوي. همدارنگه د والگي په درملنه كې گټور دى او د ستونې د درد د لرې كولو لپاره يي غړغړه كولاى شئ.
 
 
 
[[وېشنيزه:بوټي]]