د "افغاني ژبې" د بڼو تر مېنځ توپير

د افغاني ژبو په لړلیک کې د سیمې ختيځې او شمال او سوېل ختيځې آريايي ژبې راځي . د بېلگې په توگه اوېستا ، ساکي ، زړه پښتو او زړې پامیري ژبې ، باختري ، زړه پراچي ، خوارزمي ، اورمړي ، منځنۍ پښتو ،منځنۍ پامیري ، مونجي ،شوغني ،يېدغه ، واخي ، اشکاشمي ، اوروشوري ، روښاني ، سنگلېچي ، يزغلامي ،سرېکولي ،پښتو او وڼېڅي .