د "د هخامنشیانو ټولواکمني" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
Addbot (خبرې اترې | ونډې)
و Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q389688 (translate me)
Darios (خبرې اترې | ونډې)
ود سمون لنډیز نسته
۹۳ کرښه:
|footnotes = <!--- Accepts wikilinks --->
}}
'''د هخامنشیانو پاچایی''' ( په [[مېخي ليکدود]]:[[دوتنه:Old Persian a.png|20px ]] [[دوتنه:Old Persian ya.png|20px ]][[دوتنه:Old Persian i.png|20px ]][[دوتنه:Old Persian ša.png|20px ]][[دوتنه:Old Persian i.png|20px ]] [[دوتنه:Old Persian na.png|20px ]][[دوتنه:Old Persian ma.png|20px ]] [[دوتنه:Old Persian a.png|20px ]] [[دوتنه:Old Persian xa.png|20px ]][[دوتنه:Old Persian ha.png|20px ]] ) د ۵۵۹ ق.م. څخه تر ۳۳۱ ق.م. پورې په نژدې ختیځ کی یو پاچایی وه چی مرکز یی د فارس په ولایت کی ( په [[ایران]] کی ) پروت وو. په دی وخت کی هم د ماد امپراطوری، [[لیدیه]] ( ترکیه )، [[د بابل واکمني|بابل]] ( [[عراق]][[باختر]] ( [[افغانستان]] )، یونان، او مصر د هخامنشیانو حکمرانانو په لاس کی وه. د هخامنشیانو امپراطوری په ۳۳۱ ق.م. کی د داریوش ۳ د حکومت په وخت کی د ستر اسکندر لخوا ونیول.
د هختمنشیانو د واکمنی عنوان یوازې یوه تاریخی اصطلاح ده. د هخامنشیانو د حکمرانانو په وخت کی خلکو خپل هېواد د حکمران د نوم په مطابق یادوه ( مثلا : د کوروش واکمنی، د داریوش واکمنی ) دغه هېواد په یونانی متنونو کی د پېرسیس ( Persis ) نوم لری. پېرسیس په پخوانی فارسی پارسه ( [[دوتنه:Old Persian sa.png|20px]][[دوتنه:Old Persian ra.png|20px]][[دوتنه:Old Persian a.png|20px]][[دوتنه:Old Persian pa.png|20px]]) او په عصری فارسی د فارس معنی لری.
 
۱۰۷ کرښه:
[[دوتنه:PLATE2BX.jpg|200px|thumb|left]]
د هخامنسیانو په پاچایی کی د پاچا ماڼی مهم مرکز وو. په ماڼی کی پاچا د کوړنی سره ژوند کاوه. په دی وخت کی د هخامنشیانو حکمرانو زیات پلازمینې لرلې پاچا هر فصل د ښار څخه ښار ته کډه کاوه. پاچا په ژمی کی په جنوبی [[ایران]] ( [[تخت جمشید]], [[پاسارگاد]]) کی او په اوړی کی په غرونو کی ژوند کاوه.
د هخامنسیانو پاچا یوازې ښکاری کاوه او جګړه کاوه. د واکمنی اوسېدونکی د پاچا رعایا ول.د هخامنشیانو د حکمرانان په نظر د انسان وضع د هخامنشیانو په تولنه کی د انسان په جټه کی ول. د دی معنی دا وه چی هر حکمران باید د حکمرانانو جټه ( وینه ) ولری. په دی وخت کی هر نرینهنارینه کولای سول زیاتی ښځی ولری. د هخامنسیانو حکمرانانو په حریم کی تقریبا ۳۰۰۰ ښځو درلودل. خلکو اجازه وه چی خپلوی واده وکړی. د تبعو د اشرافو ماشومانو مجبور شول چی د پاچا په ماڼی کی ژوند وکړی او د دی لپاره د تبعو اشراف نسول کولای د پاچا په خلاف قیام وکړی.