د "کرښه (مېچپوهنه)" د بڼو تر مېنځ توپير

کرښه د [[مېچپوهنه|مېچپوهنې]] بنسټيزه کليمه ده۰ ليدوړ د اويکليد ګيومتريگيومتري کې دا يوه ناپاى غزيدلى کرښى ته وايې، چې ناپاى نرۍ وي، د لاندې خويونو سره: که په يوه کرښه دوه يو له بل بيل ټکي پراته وي، نو د دوي ترمنځ ټوټه کرښه يو لنډ واټن په نخښه کوي، چې موږ ورته ټوټه کرښه يا بند کرښه وايو۰

دا کليمه ټيک زموږ پيژند نه راکوي۰ اوس هندسه په اکسيومونو ودانه ده، چې کرښه او ټکى داسې ورکړ شوي، چې مخ د مخه يې پيژند څرګندڅرگند ورکړ شوى او نيول شوى ۰

پيژند : كه بندكرښه يواځي په يوه لور ناپاى وغزول شي،(نا پاى) نيمكرښه
شي (ناپاي) نيمكرښه يا وړانګهوړانگه( شعاع) بلل كيږي. نيمكرښه يا وړانګهوړانگه يوې لورته بنده او بلى لور ته ناپاى غزول كيدى شي، يعني پيل لري مګرمگر پاى نه لري .

په پورته څيرو کې د بند کرښى، وړانګېوړانگې او کرښى توپير څرګندڅرگند دۍ۰ نيميكرښه د كرښى برخډيرى دۍ.

پيژند(تعريف) : كرښي g او h بي له ګډوگډو ټكو يابهتره : بى له غوڅټكو غبرګكرښىغبرگكرښى (موازيكرښى) بللكيږي، ليكدود( مطلب د شميرپوهنى ليكدود) يې د ۍ g||h

كرښى د ناپاى ډيرو غوڅټكو سره کټمټ يا ( ايدنتيك identisch ) بلل كيږي يا مساوي كيږي. دا په دې مانا چى يو په بل پرتى دي. يو بل ته كټمټ كرښى سره غبرګىغبرگى دى۰ ددې لپاره ليكو: g = h


ناغبرګىناغبرگى كرښى g او h په نخښونه كى داسى په نخښه كيږي: g|/|h ( دا دې منل شي، چې دا د ناغبرګناغبرگ کرښو ليکډول دۍ يا ليکدود)۰

هغه لاين ( يوخوايز يا يو ديمنزيونال (لاتين: په ټوليزه توګهتوگه مانا يى: هرې لور ته پراخيدنه) (1Dimensional

پيژند(تعريف):هغه هندسي څيره »هواره (Fläche ) بلل كيږي، كه هغه په يوه هواره (Ebene) پرته وي، مګرمگر نه په يوه ټكي پرته وي ۰ هواره يا سطحه دوه پراخيدونې يا –ديمنزيونال((2 Dimensionalده۰

په پورته کې د کرښو کوده يا د کرښو ډله سره غبرګېغبرگې هم دي۰