د "مزار شريف" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
و Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q130469 (translate me)
د سمون لنډیز نسته
۲۳ کرښه:
|}
 
'''مزار شريف''' د [[افغانستان]] څلورم لويلوی ښار ديدی چې د [[افغانستان]] په شمال کې پروت ديدی.دغه ښار د بلخ ولايت پلازمېنه يا مرکز دی. مزار شريف تقریبًا ۳۷۵،۱۸۱ نفوس لري او د بلخ د ولایت مرکز دي. په دی ښار کې مهم هوايی ډګر هم شته. په دي ښار کې په ځانګړي ډول [[ازبکان]]، هزارګان،او تاجکان ژوند کويکوي، خو ورسره ۴۵٪ کې پښتانه مېشت دي. د ۲۰۰۱م زېږدي را پدېخوا جوړ شوي حکومت جنګي واليانو د بلخ ولايت د ډېرو سيمو ولسواليو څخه په زرګونو پښتانه په زور زياتي او ژبنيز تعصب له کبله بې کوره کړل او ډېر شمېر پښتانه د اوزبکو رشيد دوستم او تاجک عظانور پشان جنګسالارانو ډلګيو لخوا ووژل شول.د مزار شریف په مرکز کې ښایسته لرغونی شین مسجدجومات پروت ديدی. د شیعه ګانو په نظر په ديدې مسجد کې د حضرت علي بنابن عليابو طالب مقبره پرته ده.
==تاریخ==
په پخوانۍپخواني وخت کې مزار شریف د لويوېشلي سيمه واکيو [[خراسان]] د حکمرانانو په لاس کې ووو. په ۱۷۵۰ کال کې [[احمد شاه دراني]] مزار شریف لاس ته راوړ.
په ۱۸۷۰ کال کې انګرېزي ځواکونو پر [[کابل]] برید وکړ او د [[افغانستان]] پاچا [[امیر شېر عليخان|امیر شېر علي خان]] د [[کابل]] څخه مزار شریف ته تیښتهکډه وکړشو.
په ۱۹۷۹ ز.کال کې شورويروسي پوځ پر [[افغانستان]] یرید وکړ او په مزار شریف کې یییې لویلومړۍ لوېه پوځي اډه جوړه کړه.
د ۱۹۹۰ ز.کال څخه تر ۱۹۹۷ کال پورې دغه ښار د جنرال [[عبدالرشید دوستم]] په لاس کې ووو. په ۱۹۹۷ ز.کال کې [[د طالبانو اسلامي غورځنګ|د طالبانو ځواک]] پر مزار شریف برید وکړ مګرخو پوځ یییې د شیعه ګانو قوماندان [[عبدالمالک|جنګسالار عبدالمالک]] لخوا په چل ول سره ماته وخوړلهوخوړه او تقریبًا ۳۰۰۰ [[د طالبانو اسلامي غورځنګ|د طالبانو عسکرانپوځيان]] ووژل شول. په ۱۹۹۸ ۱۹۹۸ز.کال کې [[د طالبانو اسلامي غورځنګ|د طالبانو ځواک]] بیا پر مزار شریف برید وکړ او مزار شریف یییې ونیو. تر جګړې وروسته تقریبًا ۸۰۰۰۸۰۰ هزارګان د [[طالبان|طالبانو]] لجوا ووژل شول. بيا [[ايران|ايراني]]د دیپلوماتاناکټوبر چي۲۰۰۱م هزارګانوزېږدي تهکې ییچې وسلېکله ورکولیامريکايانو همد ايرانيانو او شمالي ټلوالې په سلا مشورې په سيمه بريد وکړ نو لومړی د طالبانوايرانيانو ډپلوماتان د قوماندانانوامريکايانو پهسره امريوځای ووژلمزار شولشريف ته ننوتل او هزارګانو جنګي ډلو باندې يې وسلې ووېشلې.
په ۲۰۰۱ کال کې مزار شریف د امریکایی پوځ لخوا ونیول شو.