د ۰۸:۰۰, ۱۵ جون ۲۰۱۲ بڼه سرچينې کتل EmausBot (خبرې اترې \| ونډې) ۸٬۴۹۸ edits و r2.7.3) (روباټ زیاتول: vi:Quận Hirat, Herat → تېر توپير		د ۱۱:۲۱, ۷ اکتوبر ۲۰۱۲ بڼه سرچينې کتل Xqbot (خبرې اترې \| ونډې) ۷٬۱۴۷ edits و r2.7.3) (ربات: تغییر ar:هرات به ar:هراة؛ زیباسازی بل توپير ←
۴ کرښه: \|- \|- id=infObrazek \| style="text-align:center;" colspan="2"\|[[~~File~~دوتنه:Herat-June 2011.jpg\|250px]]<br />[[~~File~~دوتنه:Herat 6913a.jpg\|250px]] \|- ! align="right" valign="top" \|هېواد \|[[~~File~~دوتنه:Flag of Afghanistan.svg\|20px]] [[افغانستان]] \|- ! align="right" valign="top" \|ولایت ۲۴ کرښه: '''هرات''' د [[افغانستان]] دریم لوی ښار دي چې د [[افغانستان]] په شمال لویدیځ کې پروت دي. دغه ښار تقریبًا ۳۹۷،۴۵۶ نفوس لري او د هرات د ولایت مرکز دي. د هرات په ښار کې د هري مشهور سیند بهیږي. == تاریخ == === لرغونې زمانه === د هرات سیمه د ۵۵۰ کال عیسوي سنی مخکې تر ۳۳۰ کال پورې [[د هخامنشیانو واکمني\|د هخامنسیانو]] د حکمرانانو په لاس کې وه. [[د هخامنشیانو واکمني\|د هخامنشیانو]] حکمران [[کوروش ۲]] هرات ته د ''هرایوا'' نوم ورکړ. د ''هرایوا'' ولایت د هري ( په [[لرغونې پاړسي\|لرغونې پارسي]] کې ''هریا'' ) د سیند په اساسی نومول شوی دی چې په [[لرغونې پاړسي\|لرغونې پارسي]] کې طلایی اوبو یا زرینو اوبو معني لري. په ۳۳۰ کال عیسوي سنی مخکې کې ستر سکندر د هخامنشیانو وروستی حکمران ته ماته ورکړه او د هرات په سیمې کې یی نوي ښار جوړ کړ چې د آرتاکوآنا (Artacoana- Ἀρτακόανα) په نوم یادېده. د اسکندر تر وفات وروسته د سېلوکوس نیکاتور نوي حکمران شو. په ۳۰۵ کال عیسوي سنی مخکې کې سېلوکوس نیکاتور پر پنجاب برید وکړ مګر پوځ یی ماته وخوړله او هرات د [[هندوستان\|هندوستانی]] راجا (پاچا) چندر گپت لاس ته ورغۍ. په ۱۶۷ کال عیسوي سنی مخکې هرات اشکانیانو حکمرانانو لاس ته ورغۍ. د ۲۲۶ کال څخه تر ۶۵۲ هرات [[د ساسانیانو واکمني\|د ساسانیانو]] حکمرانان په لاس کې وو. [[د ساسانیانو واکمني\|د ساسانیانو]] حکمرانان هرات ته د هارېو نوم ودکړل. په ۷ پېړۍ کې عربي پوځ [[افغانستان]] ته ورسېده او اسلام یی پراخه کړه. === اسلام === د ۶۵۰ کال څخه تر ۱۲۲۱ کال پورې هرات د لوي [[خراسان]] د حکمرانانو په لاس کې وو. په ۱۲۲۱ کال کې د چنګز خان پوځ [[افغانستان]] ته ورسېده او هرات د [[چنګېز خان]] په امر خراب شو. په ۱۳۸۰ کال کې هرات د [[ګوډ تېمور\|تیمور لنګ]] لاس ته ورغۍ او هرات د کرتیان کورنۍ مرکز شو. په ۱۵۰۷ کال کې هرات د [[ازبکان\|ازبکانو]] لخوا ونیول شو. په دې وخت کې صفوي امپراطور شاه اسماعیل پر [[ازبکان\|ازبکانو]] برید وکړ او په ۱۵۱۰ کال کې هرات د صفوی پوځ لخوا ونیول شو. د ۱۷۲۵ کال څخه تر ۱۷۳۶ کال پورې هرات د هوتکی کورنۍ په لاس کې وو. په ۱۷۴۷ کال کې [[احمد شاه بابا]] هرات لاس ته راوړ. === ۲۰ پېړۍ === په ۶۰ کلونو کې په هرات کې د امریکایی انجنیرانو لخوا هوایی ډګر جوړ شو. دغه هوایی ډګر د ۱۹۷۹ کال ځخه تر ۱۹۸۹ کال پورې د شوروي پوځ په لاس کې وو. تر جګړې وروسته اسماعیل خان د هرات والي شو. په ۱۹۹۵ کال کې [[طالبان]] هرات ته ورسېدل. په ۲۰۰۱ کال کې د هرات جګړه پېل شوه او هرات د امریکایی پوځ، د شمال د اتحادیی او د ایران [[د سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ځواک\|د سپاه پاسداران انقلاب]] په ګډ عملیات سره د [[طالبان\|طالبانو]] ځخه آزاد کړل شو. [[وېشنيزه:د افغانستان ښارونه]] [[وېشنيزه:هرات]] [[ar:~~هرات~~هراة]] [[ast:Herat (ciudá)]] [[az:Herat]]

د "هرات" د بڼو تر مېنځ توپير