د "بوټی" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
Xqbot (خبرې اترې | ونډې)
و r2.7.3) (روباټ زیاتول: ckb:ڕوەک؛ زیباسازی
۳۱ کرښه:
 
== پېژندنونه ==
=== د بوټی لپاره معاصر تعریفونه ===
نباتات د ژوندیو موجوداتو د ډلی څخه ډیر مهم جز بلل کیږی او د تاریخ په اوږدو کی د حیواناتو سره جوغت یوځای ګروپ بندی شوی دی.‌ البته د لمړی ځل لپاره دا طبقه بندی ارسطو د میلاد څخه ۳۸۴ کاله د مخه کړی وه. او پدی نژدی وختونو کی د لینس لخوا د یو عالم په ډول وپیژندل شول،
 
نو نبات په علمی ډول سره عبارت د هغه ژوندی جسم څخه دی چی د خاصو او مشخصو خواصو لرونکی دی،‌کثیرالحجروی جوړښت لری، په خپل ترکیب کی سلولوز لری او د فوتوسنتیز د ترسره کولو وړیتا لری.
۴۸ کرښه:
|}
 
=== الجی ===
الجی یو دمهمو ژوندیو موجوداتو څخه دی چی د فوتوسنتیز په مرسته خپل خواړه تیاروی. تر ټولو مهمه نمونه یی د اوبو شړاوی دی چی د اوبو د نباتاتو په نوم سره هم یادیږی.‌
 
۸۴ کرښه:
| ګل کونکی نباتات || مګنولیوفایتا || ګل کوونکی نباتات || ۲۵۸۶۵۰ || ۲۶۰۰۰۰
|}
=== تدريجي بشپړتابه ===
داسی ویل کیږی چی نباتاتو د الجی څخه د انکشاف او تکامل په ترځ کی منځ ته راغلی دی. چی الجی په برایوفایت ،‌لایکوپوډ ، فرن او بلاخره په مغلفو جمنو سپرمو او انحیو سپرمو باندی اوښتنی دی. داسی ثبوته شته چی د الجی نښنی ښی او ۱۲۰۰ میلیونه کاله پخوا پدی خاوره کی اوسیدل.
 
=== امبريوفايت ===
هغه نباتاتو چی تر ټولو زموږ لپاره پیژندل شوی دی هغه کثیرالحجروی د خاوری په سر ژوندی موجودات دی چی امبریو فایت په نوم سره یادیږی. دا نباتات د پاڼو ،‌ساقی او ریښی د یو تکمیل او بشپړ سیستم څخه منځ ته راغلی دی.‌ددی ګروپ ډیر کمی غړی د برایو فایت په نوم سره هم یادیږی.
 
دا ټول نباتات ایوکاریوټیک حجری لری، حجروی دیوال لری چی د سلولوز‌ څخه جوړ شوی دی او خپله انرژی د فوتوسنتیز له لاری اخلی.
 
=== فوسيل ===
په نباتی فوسیلونوکی چی تر اوسه پیدا شوی دی د نبات ریښی ،‌پانی،‌ تخمونه ، پولن ،‌سپور او فایتولیتس او امبر چی فوسیلی ریزن ته وایی پیدا شوی دی.‌ دا فوسیلونه په خاوره ، ریګونو او بحری ترسباتو کی موندل شوی دی.
 
== جوړښت،‌ وده او برار ==
نبات اکثره جامده د اتموسفیر څخه تشکیل شوی ده. نباتات د لمر د انرژۍ څخه استفاده کوی چی کاربن دای اکساید اخلی او په نتیجه کی اکسیجن آزادوی. اوبه د خاوری څخه اخلی اوپه پایله کی ساده قندونه جوړوی چی د نبات د ساختمان د تشکیل لامل ګرځی.
 
نباتات کیدای چی پرازیت هم وی چی ځبله د فوتوسنتیر عملیه نشی تر سره کولی او د نورو نباتاتو څخه خپل خواړه اخلی. د نبات غذا معمولا د خاوری له لاری صورت نیسی.
=== هغه فکتورونه چی وده متاثره کوی ===
د بوټی وده [[هوا]]، [[لمر]]،‌ [[اوبه]] ، په [[خاوره]] کی موجود عناصر، [[دخاوری جوړښت]]، [[بوټیی هورمونونه]] او داسی نور متاثره کوی. د نبات جینوټایپ هم د نبات وده متاثره کوی. د مثال په ډول د غنمو خاصی ورایتۍ ښه وده کوی او په ۱۱۰ ورځو کی رسیږی حال دا چی نوری وراتیی په معمول ډول سره په ۱۵۵ ورځو کی خپله وده تکمیلوی.
 
== بوټیی حجره ==
[[بوټیی حجره]] ډیر کوچنی او وړه ده ، او د حیوانی حجری سره یی معمولا توپیر پدی دی چی دا کلوروپلاست لری او حیوانی حجره یی نه لری. نور بجث ته د بوټیی حجری پانی ته رماجعه وکړی.
== فایتوفزیولوژی ==
=== فوتوسنتیز ===
===معافیتی سیستم===
=== داخلی اختلالات ===
== ایکولوژی ==
==اهمیت==
=== خواړه ===
===غیر خواړیزه محصولات===
=== دښکلا لپاره استعمال ===
===پوهنیز او کلتوری استعمال===
=== منفی استعمال ===
 
 
== سرچينې ==
<references/>‎
 
 
[[وېشنيزه:بوټي]]
Line ۱۴۲ ⟶ ۱۴۱:
[[bxr:Ургамал]]
[[ca:Planta]]
[[ckb:ڕوەک]]
[[cr:ᐅᐲᑭᒋᑳᓇ]]
[[cs:Rostliny]]
"https://ps.wikipedia.org/wiki/بوټی" نه اخيستل شوی