د "اوېستا" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
و r2.7.2) (روباټ زیاتول: be:Авеста
W.Kaleem (خبرې اترې | ونډې)
د سمون لنډیز نسته
۳ کرښه:
 
== د اوستا مانا ==
 
د اوستا ویي خپله د اوستا په کتاب کې ندې راغلې. دا ويي د پوهې او پېژندنې په مانا دی، چې د وېدا (هندي مذهبي کتاب) له ویي سره په ریښه کې ګډ ښکاري.
 
== تاريخچه اوستا ==
 
== د اوستا ژبه ==
هغه ژبه چې اوستا پرې لیکل شوې د اوستا په نامه یادېږي. اوستا په دوه ګړدودونو لیکل شوې، یو ګړدود چې د زردشت ویناوی (ګاهان) پرې لیکل شوي او بل ګړدود نوې ګړدود نومول شوې دی. اوسمهالې اوستا یو پر درېیم د ساساني پیر اوستا جوړوي. د یادولو وړ ده چې د ساسانیانو د پیر اوېستا یوویشت نسکه (کتابونه) لرل.
 
== اوستای کهن ==
{{ژباړل}}
كتاب اوستایی که به امروز رسیده است، از نظر زمانی به سه بخش متفاوت تقسیم می‌شود:
 
- بخش یكم شامل «اوسـتـای كـهـن» كه مضامین آن از نظر زمانی متعلق به روزگار پیش از [[زرتشت]] (پیش از حدود دو هزار و هشتصد سال پیش) است؛ اما نگارش آن متعلق به عصرهای پس از زرتشت است و هنگام این نگارش و بازنویسی دگرباره، تا اندازه‌ای مضامین و باورهای جدیدتر را به متن‌های كهن اضافه كرده‌اند.
 
- بخش دومِ اوستا از نظر زمانی شامل «گـاتـهـا» است كه سروده‌های مینوی شخص زرتشت، پیام‌آور بزرگ ایرانی به شمار می‌رود كه هر چند از نظر مضمون پس از اوستای كهن سروده شده است؛ اما از نگاه زبان و نگارش، كهن‌ترین بخش اوستای موجود است.
 
- بخش سوم اوستا از نظر زمانی شامل یـسـنـا، یـشـت‌های جدید، ویـسـپـرد، ونـدیـداد و خـرده اوسـتـا است كه همگی جزو اوسـتـای نـو به حساب می‌آیند. اما بسیاری از مضامین همین بخش‌های جدید نیز برگرفته و اقتباس شده از باورها و نوشتارهای كهن است؛ اما این آمیختگی به حدی است كه امكان تفكیك را امكان‌پذیر نمی‌سازد. به عنوان نمونه می‌توان از داستان جمشید در وندیداد نام برد كه یكی از كهن‌ترین داستان‌ها و باورها و نوشتارهای ایرانیان است، اما شكل نگارشی كهن آن كاملا دگرگون شده و تغییر اساسی یافته است.
 
== سرچینې ==
* اوستا، گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه، صفحه ۹۳۲
* اوستای کهن (متن کامل)، گزارش و پژوهش رضا مرادی غیاث آبادی، چاپ 1382، صفحه 9 تا 12
* کتاب [[زبان فارسی]] و سرگذشت آن،نوشتهٔ دکتر [[محسن ابوالقاسمی]]
 
{{reflist}}
 
== بهرنې تړن ==