د "د بوټي ژونکه" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
د سمون لنډیز نسته
۱ کرښه:
 
حجره د ژوند جوړښتيز او وظیفوي واحد ته وېل کيږي چې د یو قابل نفو‌‌ذ دېوال پواسط احاط او د خپل مثل د جوړولو قابلیت لري . د راز راز ژوندیو ارګانیزمونو حجرې ځان ته ځانګړې قابلیت لري . ټول ارګانییزمونه په د وه ډ لو وېشل شوي :
1) Prokaryotes ، چې حجرې يې منظمې هستې نه لري
2) Eukaryotes ، چې حجرې يې حتما دمنظمو هستو لرونکي دي .
 
1) # Prokaryotes ، چې حجرې يې منظمې هستې نه لري
د یو ارګانیزم په جوړښت کې د شاملو حجرو تر منځ د پام وړ توپیرونه موجود وي . په کثیرالحجروي ارګانیزمونو کې لوړ ې اختصاصی شوې حجرې شتون لري چې ځانګرې دندې تر سره کوي د بېلګې په ډول د جرړو(Root ( د جرړو د وېښتو(Root hair) حجرې د فلویم یا د پاڼې د مېزوفیل د حجرو سره یو شان نه دي . په هر حال د حجرو مطالعه نباید د هغو د توپیرونو په څرګندولو سره شروع کړو بلکه د هغو په ورته والي باید ځان پوه کړو . د ټولو حجرو لپاره یوشان دندې ځانګړې شوي کوم چې د هغوپه واسط په ټولیز ډول ژوند مشخصېږي . ټولې حجرې د خپل مثل په تولید،د انرژي په کارولو او بدلولو ، د سترو او پېچلو مالیکولونو په جوړولو قادر دي . حجره لکه ټول ژوندي موجودات د اوږد مهال د تکامل پايله ده چې د خپل لوړ انتظام لرونکې جوړښت له وجې مشخصېږي . د حجروي جوړښت کشف نېغ په نېغه د مایکروسکوپ د اختراع سره تړاو لري . په 1965 کال هالندي پوه روبرت ګوک ساده مایکروسکوپ ته نوی شکل ور کړ او دهغه په مرسته يې د کاک ټوټه مطالعه کړه هغه ددې ټوټې پر مخ ځانګړی جوړښتونه تر سترګو کړل چې وروسته يې د حجرې په نوم یاد کړل . د ډېرو څېړنو وروسته د م. . شلېدن (1838) بوتانیک ، او زولوګ ت. شوان (1839) لخوا د ارګانیزم د حجريي جوړښت تیوري ترتیب شوه . د دې تیوري پر بنسټ ټول ژوندي موجودات د حجرې او د هغه د مشتقاتو څخه جوړشوی . د ا رګانیزم د حجريي جوړښت تیوري څو اړخيز ارزښت لري . ددې تیوري په رڼا کې دهغو اندونه یووالې کوم چې د ژوندیو موجوداتو د منځ ته راتک په اړوند وړاندی شوي وه خپل سموالی تر لاسه کوي اود ژوندیو موجوداتو د مطالعې لپاره د حجرې په کچه د څېړنو امکان برابروي . د کثیرالحجروی ارګانیزمو د مطالعې په وخت کې باید هېر نکړو چې هره حجره د بلې سره په ټینګ ،نیژدې او متقابل ارتباط کې عمل کوي یعنې ارګانیزم د مفرداتو کل دی نه دا چې د حجرو مجموعه .
2) # Eukaryotes ، چې حجرې يې حتما دمنظمو هستو لرونکي دي .
 
د یو ارګانیزم په جوړښت کې د شاملو حجرو تر منځ د پام وړ توپیرونه موجود وي . په کثیرالحجروي ارګانیزمونو کې لوړ ې اختصاصی شوې حجرې شتون لري چې ځانګرې دندې تر سره کوي د بېلګې په ډول د جرړو(Root ( د جرړو د وېښتو(Root hair) حجرې د فلویم یا د پاڼې د مېزوفیل د حجرو سره یو شان نه دي . په هر حال د حجرو مطالعه نباید د هغو د توپیرونو په څرګندولو سره شروع کړو بلکه د هغو په ورته والي باید ځان پوه کړو . د ټولو حجرو لپاره یوشان دندې ځانګړې شوي کوم چې د هغوپه واسط په ټولیز ډول ژوند مشخصېږي . ټولې حجرې د خپل مثل په تولید،د انرژي په کارولو او بدلولو ، د سترو او پېچلو مالیکولونو په جوړولو قادر دي . حجره لکه ټول ژوندي موجودات د اوږد مهال د تکامل پايله ده چې د خپل لوړ انتظام لرونکې جوړښت له وجې مشخصېږي . د حجروي جوړښت کشف نېغ په نېغه د مایکروسکوپ د اختراع سره تړاو لري . په 1965 کال هالندي پوه روبرت ګوک ساده مایکروسکوپ ته نوی شکل ور کړ او دهغه په مرسته يې د کاک ټوټه مطالعه کړه هغه ددې ټوټې پر مخ ځانګړی جوړښتونه تر سترګو کړل چې وروسته يې د حجرې په نوم یاد کړل . د ډېرو څېړنو وروسته د م. . شلېدن (1838) بوتانیک ، او زولوګ ت. شوان (1839) لخوا د ارګانیزم د حجريي جوړښت تیوري ترتیب شوه . د دې تیوري پر بنسټ ټول ژوندي موجودات د حجرې او د هغه د مشتقاتو څخه جوړشوی . د ا رګانیزم د حجريي جوړښت تیوري څو اړخيز ارزښت لري . ددې تیوري په رڼا کې دهغو اندونه یووالې کوم چې د ژوندیو موجوداتو د منځ ته راتک په اړوند وړاندی شوي وه خپل سموالی تر لاسه کوي اود ژوندیو موجوداتو د مطالعې لپاره د حجرې په کچه د څېړنو امکان برابروي . د کثیرالحجروی ارګانیزمو د مطالعې په وخت کې باید هېر نکړو چې هره حجره د بلې سره په ټینګ ،نیژدې او متقابل ارتباط کې عمل کوي یعنې ارګانیزم د مفرداتو کل دی نه دا چې د حجرو مجموعه .
 
شلېدن (1838) بوتانیک ، او زولوګ ت. شوان (1839) لخوا د ارګانیزم د حجريي جوړښت تیوري ترتیب شوه . د دې تیوري پر بنسټ ټول ژوندي موجودات د حجرې او د هغه د مشتقاتو څخه جوړشوی . د ا رګانیزم د حجريي جوړښت تیوري څو اړخيز ارزښت لري . ددې تیوري په رڼا کې دهغو اندونه یووالې کوم چې د ژوندیو موجوداتو د منځ ته راتک په اړوند وړاندی شوي وه خپل سموالی تر لاسه کوي اود ژوندیو موجوداتو د مطالعې لپاره د حجرې په کچه د څېړنو امکان برابروي . د کثیرالحجروی ارګانیزمو د مطالعې په وخت کې باید هېر نکړو چې هره حجره د بلې سره په ټینګ ،نیژدې او متقابل ارتباط کې عمل کوي یعنې ارګانیزم د مفرداتو کل دی نه دا چې د حجرو مجموعه .
 
==د وراثت ساتنې او دهغه دمعلوماتو د لېږد مالیکولي بنسټ ==