د "پاړسي ژبه" د بڼو تر مېنځ توپير

Content deleted Content added
و روباټ زیاتول: lez:Фарси чӀал
ود سمون لنډیز نسته
۱ کرښه:
{{د ژبې مالوماتبکس
|name = پاړسي
|nativename = {{lang|fa|فارسی}}, {{lang|fa|دری}}
|وينګ = {{IPA|[fɒːɾˈsi]}}
|image=[[دوتنه:Farsi.svg|160px]]
|caption='''فارسي''' ([[Nasta`liq script|نستعليق]] ليک کې)
|familycolor=Indo-European
|fam2 = [[هندو-آريايي ژبې|هندو-آريايي]]
۱۲ کرښه:
|script=[[Perso-Arabic script]], [[Cyrillic]]
|ولسونه = {{IRA}} (رسمي)<br />{{TAJ}} (رسمي)
|هېوادونه = [[ايران]]، [[افغانستان]]، [[بحرين]]، [[عراق]]، [[تاجکستان]]، [[ازبکستان]]،[[ايراني کډوال]],
[[عراق]]، [[تاجکستان]]، [[ازبکستان]] ،[[ايراني کډوال]],
|سيمه = [[سوېلي آسيا|سوېل]]-[[منځنۍ آسيا]]
|وييونکي = ca. 60-70 million, as their mother tongue (2006 estimates)<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html Iran], 36 M (51%) - 46 M (65%) [http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Iran.pdf Loc.gov], [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ti.html Tajikistan], 5.770 M (80%), [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uz.html Uzbekistan], 1.2 M (4.4%)</ref><!--http://www.lmp.ucla.edu/Profile.aspx?LangID=63&menu=004 (this is old data; Iran's population is now 66 million, and 58% of the population speaks Persian
Line ۳۲ ⟶ ۳۱:
}}
 
'''دري''' چې د '''پارسي''' ، '''پاړسي'''، '''هزاره ګي''' يا '''دېګاني''' (په پاړسي: فارسي) په نومونو هم يادېږي د څو ګړدودونو په درلودو ېې ځانته څو نومان ترلاسه کړيدي ، خو معياري ژبه ېې د فارسي په نوم ثبت ده . دغه ژبه د هندواروپايي ژبو په کتار کې يوه پراخه د افغانستان لوېديځ لور ته د ايران ژبه ده . ددې ژبې پراخېدل د مُغلو له پير سره پيل شوه ، د زېږېدو ځای ېې [[ماروالنهر]] ياد شوی چې د نن ورځې د [[ازبکستان|اوزبکستان]] د سوېل لوېديځې سيمې [[بخارا]] ياده شوې چې د همدې ژبې ځينو مؤرخينو هم يادونه کړېده چې يو ېې هم [[غلام محمد غبار]] دی ، همدارنګه د دري ګړدود په جوړولوکې ېې د لرغونو سيمه ييزو ژبو لکه [[اسکای]] ، [[تخاري]]، [[سغدي]]، [[پارتي]] او هم [[پهلوي]] اغېزې ښودلي دي . <ref>[[غلام محمد غبار]] : زبان دري اصلآ در دو طرفه رود جيحون (افغانستان و ماورالنهر) بميان آمده و از زبانهای قديمي دو سمت ازقبيل اسکای ، تخاري، سغدي، پارتي، پهلوي در تشکيل آن موثر قوي بوده .</ref>. . او تر هند پورې ېې پولې وغځولې . ژبه په دوو هېوادو ، ايران او تاجکستان کې د ملي او رسمي ژبې په حيث پېژندل کېږي او د همدې ژبې ګړدود د دري په نوم په افغانستان کې د دوهمې رسمي ژبې په توګه په کال ۱۹۶۴م ز کې ونومول شوه. په افغانستان کې د وروستنيو سرشمېرنو اټکل چې په کال ۱۹۹۹ز کې شوی و له مخې ېې د دري ژبې ويونکي په ټول افغانستان کې شاوخوا12.4 ميليونه وګړي ياد کړي دي . <ref>http://www.hewad.com/ethnic.htm</ref>