د ۲۳:۱۶, ۱۸ جنوري ۲۰۱۲ بڼه سرچينې کتل W.Kaleem (خبرې اترې \| ونډې) ۷٬۷۹۰ edits د سمون لنډیز نسته → تېر توپير		د ۱۰:۲۰, ۱۹ جنوري ۲۰۱۲ بڼه سرچينې کتل W.Kaleem (خبرې اترې \| ونډې) ۷٬۷۹۰ edits د سمون لنډیز نسته بل توپير ←
۱ کرښه: {{مالوماتبکس پخوانی هیواد ~~{\| style="margin: 0 0 1em 1em; border-collapse:collapse; font-size: 90%;" border="1" cellpadding="2" align="left" cellspacing="0"~~ \|native_name = [[دوتنه:Eranshahr.svg\|60px]]<ref name=wiesehofer/><br>ايرانشهر ~~\|- style="background-color:white;"~~ \|conventional_long_name = ساسانيان ~~! colspan="2" \|[[File:Senmurv.svg\|50px]]<br />د ساسانیانو واکمني<br />[[File:Eranshahr.svg\|50px]]<br />ایرانشهر~~ \|common_name = Sassanid Empire \|- \|national_motto = \|continent = Asia \|region = Persia \|country = Iran \|era = \|status = \|government_type = [[Absolute monarchy]] \|year_start = 224 زېږديز \|year_end = 651 زېږديز \|event_start = \|event_end = [[Arab]] invasion during the [[Muslim conquests]] \|p1 = Parthian Empire \|flag_p1 = Parthian Empire 248 - 224 BC.png \|p2 = Indo-Scythians \|p3 = Kushan Empire \|s1 = Rashidun Caliphate \|flag_s1 = \|image_coat = \|symbol_type = \|coa_size = \|image_map = Sassanid empire map.png \|image_map_caption =د ساسانيانو ټولواکمني په تياره زرغون رنګ,له ختيځ روميانو سره په تر اغېز لاندې سيمې په منځني زرغورن رنګ, د [[خسرو ۲]]د واکمنی پرمهال تر ټولو ډېرې لاسته راوړنې په روښانه زرغون رنګ \|capital = [[تيسفون]] \|common_languages = [[منځنی پاړسي]]<ref>''Encyclopedia of the Peoples of Africa and the Middle East'', Vol.1, Ed. Jamie Stokes, (Infobase Publishing, 2009), 601.</ref> \|religion = [[زرتشتيت]] (<small>[[رسمي دين]]</small>)<br>[[عيسويت]]<br>[[يهوديت]] \|currency = \|title_leader = [[List of kings of Persia\|Shahanshah]] \|leader1 = [[Ardashir I]] <small>(first)<small> \|year_leader1 = 224–241 \|leader2 = [[Yazdegerd III]] <small>(last)<small> \|year_leader2 = 632–651 \|Currency = [[Drachma]] \|stat_year1 = 621 \|stat_area1 = 6600000 \|stat_year2 = \|stat_pop2 = \|legislature = \|stat_year1 = 621 \|stat_area1 = \|stat_pop1 = 19,700,000 \|today = {{Collapsible list \|titlestyle=font-weight:normal; background:transparent; text-align:left;\|title=Countries today\| {{flag\|Abkhazia}}\|{{flag\|Afghanistan}}\|{{flag\|Armenia}}\|{{flag\|Azerbaijan}}\|{{flag\|Bahrain}}<ref name="Mojtahed-Zadeh">''Security and Territoriality in the Persian Gulf: A Maritime Political Geography'' by Pirouz Mojtahed-Zadeh, page 119</ref>\|{{flag\|Chechnya}}\|{{flag\|China}}\|{{flag\|Egypt}}\|{{flag\|Georgia}}\|{{flag\|Iran}}\|{{flag\|Iraq}}\|{{flag\|Israel}}\|{{flag\|Jordan}}\|{{flag\| Kazakhstan}}\|{{flag\|Kuwait}}\|{{flag\| Kyrgyzstan}}\|{{flag\|Lebanon}}\|{{flag\|Libya}}\|{{flag\|Oman}}\|{{flag\|Pakistan}}\|{{flag\|Palestine}}\|{{flag\|Qatar}}\|{{flag\|Russia}}\|{{flag\| Saudi Arabia}}\|{{flag\|Syria}}\|{{flag\| Tajikistan}}\|{{flag\|Turkey}}\|{{flag\|Turkmenistan}}\|{{flag\|UAE}}\|{{flag\|Uzbekistan}}\|{{flag\|Yemen}}\| \|}}▼ }} ~~\|- id=infObrazek~~ ~~\| style="text-align:center;" colspan="2"\|[[File:Sassanid empire map.png\|300px]]~~ \|- ~~! align="right" valign="top" \|پلازمېنه~~ ~~\|[[تېسفون]]~~ \|- ~~! align="right" valign="top" \|ژبه~~ ~~\|منځنی پارسی~~ \|- ~~! align="right" valign="top" \|د نفوس شمېر~~ ~~\|۱۹،۷۰۰،۰۰۰~~ \|- ~~! align="right" valign="top" \|دین~~ ~~\|[[زرتشتيت]] <br />[[عیسویت]]<br />~~ \|- ~~! align="right" valign="top" \|حکومت~~ ~~\| ټولواکي نظام~~ ▲\|} '''د ساسانیانو واکمني''' (په پهلوي ژبې کی:[[File:Eranshahr.svg\|50px]]- ایرانشهر) د ۲۲۴ کال څخه تر ۶۵۱ کال پورې په نژدې ختیځ کی یوه واکمني وه چی مرکز یی په [[ایران]] او [[عراق]] کی پروت وو. پلازمېنه یی [[تیسفون]] وو او رسمی ژبه پهلوی ژبه وه. په دی وخت کی هم [[يمن]]، ترکیه، [[سوریه]]، [[مصر]]، [[افغانستان]] ، [[ترکمنستان]]، [[آذربايجان]] د ساسانانو د حکمرانانو په لاس کی وه. د ساسانانو کورنۍ د غیر مسلمانانو وروستی پاچایی کورنۍ وه چی په [[ایران]] کی یی حکومت کاوه. Line ۴۸ ⟶ ۷۴: تر ۳ پېړۍ پورې [[افغانستان]] د کوشانیانو د حکمرانانو په لاس کی وو. په ۳ پېړۍ کی [[اردشیر پاپاکان]] د [[افغانستان]] څو حصو ( شکستان او مرګو ) ونیول. په ۲۴۳ کال کی [[شاپور ۱]] د شاهنشاهانو پر تخت کښېناست. تر څو کلو وروسته [[شاپور ۱\|شاپور]] د کوشانانو پر امپراطوری یرغل وکړ، د کوشانیانو پوځ یی ماته ورکړه او [[ګندهارا\|ګندهاره]] لاس ته ورغلی، د کوشانیانو حکمرانان مجبور شول چي شاپور ته باج ورکړي. په ۲۹۳ کال کی د [[شاپور ۱\|شاپور]] زوی نرسې د شکستان والی شو. د ساسانیانو والیان چی د ساسانیانو د کورنی څخه ول کولای سول سکې ووهی. دغی سکې کولای سی دوه ډولونه ولري. د سکې پر لمړنی ډول باندی یوزې د ساسانیانو د حکمرانانو نومونه او عنوانونه لیکل شول. د سکې پر دوهم ډول باندی د پهلوی او کوشانی نښې لیکل شوې. د دوهم شاپور په وخت کی په افغانستان کی د ساسانیانو واکمنی او کوشانیانو د حکمرانانو په منځ کی لویه جګړه پېل شوه. په دی جګړې کی د کوشانیانو حکمرانان ماته وخورله او د ساسانیانو پوځ باختر ونیول. په ۶ پېړۍ کی پروندو قبیلو د ساسانیانو پر [[افغانستان]] برید وکړل او د کوشانیانو حکمرانان خپلواک لاس ته ورغلی. == سرچينې == <references/>‎ [[وېشنيزه:د ساسانيانو واکمني ]]

د "د ساسانيانو واکمني" د بڼو تر مېنځ توپير