حجاج بن یوسف
ابو محمد حجاج بن یوسف بن الحکم بن ابی عقیل ثقفي (عربي: أبو محمد الحجاج بن يوسف بن الحكم بن أبي عقيل الثقفي); شاوخوا 661–714 ) چي په عامه توګه د حجاج بن یوسف په نوم هم پیژندل سوی دی، د اموي خلافت مشهوره چارواکۍ او والي وو. هغه خپل دولتي چوپړ د خلیفه عبدالملک په زمانه کي ترسره کړ، چي پر بنسټ یې د اموي واکمنۍ ریښې په عراق او شاوخوا سیمو کي زیاتي ټینګي سوې. حجاج د عبدالملک له زوی ولید سره هم دنده ترسره کړه، خو د پلار په څېر یې له ده سره چنداني تودې اړیکي نه درلودې او تر خپل مړیني پوري یې یو منزوي دوره تېره کړه.
زېږونځای | |
---|---|
ښاروندتوب | |
زېږون نېټه | |
مړينې نېټه | |
مړينې لامل | |
مړينې ځای | |
مړينې لامل | |
ژبې | |
دنده |
عمومي مالومات | |
---|---|
وروڼه او خويندې | |
دین |
د عراق او ختیځ د والي په توګه حجاج پخپل وخت کي بنسټیز اصلاحات رامنځته کړه. په دې اصلاحاتو کي د سپینو زرو د درهمونو جوړونه، دولتي لیکدود له فارسي څخه عربي ته اړول او د قرآن کریم تورو ته عربي حرکتونه ورکول تر څو عجم ورباندي وپوهیږي د یادوني وړ دي. د کرنیزو محصولاتو د بیا راژوندي کولو او د مالیاتو د زیاتوالي لپاره حجاج عجم مسلمانان د کوفې او بصرې د لښکرګاه ښارونو څخه د دوی اصلي کلیو ته ولېږل او له هغوی څخه یې د غیر مسلمانو وګړو څخه د جزیې راټولولو کار واخیست. په 701 کي حجاج د سوریې څخه د ځواک په مرسته د کوفان د عرب امیر ابن اشعث په مشرۍ یو ډله ایز بغاوت مات کړ چي په لیکو کې یې د عرب پوځیانو ترڅنګ عام مسلمانان او د عراق مذهبي اشرافو هم شتون درلود.
حجاج یو ډیر تکړه خو په ورته وخت کي ډېر بې رحمه سیاستوال او سخت زړه انسان وو، او د همدغه بې رحمۍ له کبله یې لوی شمېر مسلمان وګړي تر تېغ کړه چي په هغوی کي یو هم مشهوره صحابي عبدالله بن زبیرؓ وو.