ګوجراتي ليکدود

ګوجراتي ليکدود يا ګوجراتي الفبا (به په کې ) د ابو ګیدا له لیکو څخه و چې د ناګري لیکلو سیسټم تعقیب کړ. دا الفبا د ګجراتي او کاچي ژبو لپاره کارول کیږي. ګجراتي په اصل کې د دیوانګري رسم الخط یو ډول دی چې د دې سکریپټ افقی ځانګړتیاو کمولو سره رامینځته شوی. ګجرات خپل د شمیرنې سیسټم لري.

ګوجراتي ليکدود

ગુજરાતી લિપિ (ګوجراتي )

عامه معلومات

عمومي معلومات	ابوګيدا ليکدود طبيعي ليکلو سيستم يونيکس الفبا
کارول	ګوجراتي ژبه

نور اړين مالومات

برخې	ګوجراتي ليکدود

اصل

ګجراتي یو له هغو لیکدودونو څخه دی چې له براهمي ليکدود څخه اخیستل شوي او د براهمي کورنۍ برخه ګڼل کیږي. ګجراتي د دیوناگري رسم الخط د بدلون څخه راڅرګند شو چې په اصل کې د ګجراتي ژبې لیکلو لپاره کارول کیده. ګجراتي ژبه او رسم الخط د لسمې څخه تر 15مې، 15مې تر 17مې او له 17مې څخه تر 19مې پېړۍ پورې وده کړې وه. لومړنۍ تشکیلاتي دوره د پراکریت او اپبرمیش او د دوی ډولونو لکه پیساچي ، شورسني ، مګنديهي او مهاترشتری په کارولو سره لیدل کیږي. دوهم تشکیلاتي دوره، لرغونی ګجراتي رسم الخط په پراخه کچه د 1591-92 AD څخه کارول کیده. په زاړه ګجراتي رسم الخط کې تر ټولو لومړني پیژندل شوي اسناد د اډی پاروا نسخه ده، چې د 1591-92 کلونو پورې اړه لري، او لومړنۍ چاپ شوي کاپي په 1797 کې په اعلاناتو کې ښکاري. دریمه تشکیلاتي دوره د چټک لیکلو او اسانه لیکلو لپاره ده. د شیرریکه کارول ، په ځانګړې توګه په سنسکرت لیکنه کې، پریښودل شوي. تر نولسمې پېړۍ پورې دا طریقه د احصایې او مقالو د پلټنې لپاره کارول کېده، ځکه چې مدنغري رسم الخط د علمي او ادبي لیکنو لپاره کارول کیده. دا کرښې د "شارفي" (د پیسو بدلونکي)، "وانیاشي" (سوداګر) یا "مهاجني" (سوداګر) په نومونو پیژندل شوي. نن ورځ، دا درې کرښې د عصري ګجراتي رسم الخط بنسټونه دي.

عمومي کتنه

د ګجرات د لیکلو سیسټم ابو ګیدا دی، چیرې چې هر توری د اساسی سر سره یو [ə] دی. د نورو وروسته کنسوننټل سرونو لپاره، عربیزم کارول کیده، په داسې حال کې چې د غیر وروسته کنسوننټال سرونو لپاره (ابتدايي او وروسته پوستونه) دوی بشپړ توري لري .

د اوستايي کارول

د هند زردشتیانو ، چې په ټوله نړۍ کې یې د زردشتیانو ټولنه د ډیرو کلونو لپاره ژوندۍ ساتلې ده، اوستا د اویستا له الفبا څخه په برهمي کرښو کې ژباړلې ده. لومړنۍ ژباړې او دا غوره ده چې ووایو نقلونه د شلمې پیړۍ په شاوخوا کې ترسره شوي. دا نقلونه زیاتره په هغه وخت کې د پارسي سنسکریت پوهانو او نیریوسنګ دهوال لخوا لیکل شوي وو. نن ورځ، د هند د زردشتیانو په منځ کې، اوستا اکثره په ګجراتي رسم الخط لیکل کیږي. ځكه چې په ګجراتي كې د آوستان ځينې توريونه سم برابر نه دي، زردشتيانو مركز حروف جوړ كړي دي، د بېلګې په توګه، له دې امله چې په ګجراتي كې فونيم /z/ (لكه zaraθuštra ) نشته، نو دوى د حروف Phoneme/ له ترکیب څخه حروف جوړ كړى دى. j/ لاندې د یوې نقطې سره.

په ګجراتي رسم الخط کې الفبا او عددونه

ګوجراتي ليکدود غږونه په خپل دودیز ترتیب کې سرونه ( سوار ) په دوه کټګوریو ویشل شوي دي: "لنډ" ( هراسوا ) او "اوږد" ( ډیره )، په بیله بیا "رڼا" ( لغو ) او "درنه" ( ګورو ) تلفظونه چې په کې ذکر شوي دي. دودیز شعرونه [5] تاریخي اوږده واولونه ii (ii) او ū (u) دي. [6] جلا عرب عرب دار له K Lat. آیپا عرب نومونه [7] અ ક a ə આ ા કા ā ɑ̈ کانو ઇ િ કિ i i hrasva-ajju ઈ ી કી ī dhirgha-ajju ઉ ુ કુ u u hrasva-varaṛũ ઊ ૂ કૂ ū dīrghā-varaṛũ એ ે કે e, ɛ ek matra ઐ ૈ કૈ ai əj ماترا شي ઓ ો કો o, ɔ kāno ek mātra ઔ ૌ કૌ au əʋ kāno be matra અં ં કં ṁ ä anusvār અ: ઃ કઃ ḥ ɨ ویسارګا ઋ ૃ કૃ r̥ ɾu ઍ ૅ કૅ â æ ઑ ૉ કૉ ô ɔ r r, j j j او h h د ru ru, ji jī او hr Hṛ غیر منظم شکلونه جوړوي. فارسي شمېرې ګجراتي شمېرې نوم ۰ ૦ mīṇḍu یا shunya ۱ ૧ ekado یا ek ۲ ૨ bagado یا bay ۳ ૩ tragado یا tran ۴ ૪ chogado یا chaar ۵ ૫ pāchado یا paanch ۶ ૬ chagado یا chah ۷ ૭ sātado یا sāt ۸ ૮ āṭhado یا āanth ۹ ૯ navado یا nav سرچينې