انتيګوا او بربودا
انټيګوا او بربودا </noinclude> (په انګلیسي: Antigua and Barbuda)یا انټیګوا باربودا یا انټیګوا بارباډوز یو هېواد دی چې په ختیځ کارابين سمندر کې د ټاپوګانو څخه جوړ دی، چې د سینټ کیټس او نیویس ټاپوګانو ختیځ او د مونټیسرا ټاپو په شمال کې، موقعيت لري، انتيګوا او بربودا خپلواک حکومت لري چې پلازمېنه یې سینټ جانز دی. دا هېواد د مشترک المنافع هېوادونو غړی دی، د دې هېواد پولي واحد ختیځ کارابیني ډالر دی. انتيګوا او باربودا د ۱۹۸۱ کال د نومبر په لومړۍ نېټه له برېتانيا څخه خپلواکي اعلان کړه. د جغرافیایي مالوماتو د سیسټم د وروستیو مالوماتو له مخې، د دې هېواد تر ټولو اوږد اوږدوالی 95 کیلومتره د جنوب څخه شمال ته دی، چې شاوخوا 74 کیلومتره یې د کارابین اوبو څخه جوړه شوې ده. [۱۹]
ترټولو لوړه څوکه |
---|
عمومي معلومات | |
---|---|
غړی د |
ملگري ملتونه (۱۹۸۱ – ) ګډو ګټو لرونکي دولتونه[۴] (۱۹۸۱ – ) د سوداګرۍ نړيوال سازمان کارابين ټولنه (۱۹۷۴ – ) د بيارغونې او پراختيا نړيوال بانک (۱۹۸۳ – ) نړيواله مالي مؤسسه (۱۹۸۷ – ) د پانګونې څواړخيز تضمين نړيوال اژانس (۲۰۰۵ – ) د افريقايي، کارابين او ارام سمندر هېوادونو سازمان په لاتينه امريکا او کارابين کې د اتومي وسلو د مخنيوي سازمان د کوچنيو ټاپويي هېوادونو ټولنه کارابين پراختيايي بانک نړيوال پوليس[۵][۶] (۱۹۸۶ – ) کېميايي وسلو نه د کار اخيستلو د مخنيوي سازمان[۷][۸] (۲۰۰۵ – ) يونيسکو[۹] (۱۹۸۲ – ) کارابين خپلواکه سوداګرۍ ټولنه (۱۹۶۵ – ۱۹۷۴) پوست نړيواله ټولنه[۱۰][۱۱] (۱۹۹۴ – ) مخابراتو نړيواله ټولنه[۱۲] (۱۹۸۷ – ) د امریکایي هېوادونو سازمان (۱۹۸۱ – ) هواپېژندنې نړيوال سازمان[۱۳] (۱۹۸۸ – ) د روغتيا نړيوال سازمان[۱۴] د کارابین ناورین بیړني مدیریت اداره ګومرک نړيوال سازمان[۱۵] (۲۰۱۷ – ) |
هېواد |
د ځای کچه |
---|
برخه د |
---|
وېبپاڼه | |
---|---|
کورډينېشن |
دا هېواد له دوه اصلي ټاپوګانو انتیګوا او باربودا څخه جوړ شوی دی.
تاريخ سمول
کریسټوفر کولمبس د اروپایی هېوادونو څخه لومړنی کس و چې په دې ټاپوګانو کې یې پښه کېښوده. له همدې امله دا هېواد د څه مودې لپاره د اسپانیا تر واکمنۍ لاندې و. لږ وروسته انګریزانو ونیو. دې ټاپوګانو په 1981 کې خپله خپلواکي ترلاسه کړه. له هغه وروسته د انګلستان ملکه د دغه هېواد ملکه شوه او ویر کارن وال برډ یې لومړی وزیر شو. وير کارن وال برډ هغه شخص دی چې انتيګوا او باربودا او نورو کارابین هېوادونو ته یې خپلواکي ترلاسه کړه. [۲۰]
انتيګوا او باربودا له 1667 راهیسې د برېتانیا مستعمره وه، دې هېواد د 1981 کال د نومبر په لومړۍ نېټه له لويې برېتانیا څخه خپلواکي اعلان کړه.
سیاست سمول
د انګلستان پاچا د دې هېواد واکمن دی چې والي يې په ياد هېواد کې د استازي په توګه واکمني کوي. [۲۱]
لومړی وزیر د حکومت مشر دی چې معمولا د هېواد د اکثریت یا لوی ګوند له مشر څخه د والي جنرال لخوا ټاکل کیږي. [۲۲]
د دغه هېواد مقننه څانګه له دوو خونو څخه جوړه ده، مشرانو جرګه او د ولسي جرګه. مشرانو جرګه ١٧ څوکۍ لري، چې استازي يې د والي له خوا ټاکل کيږي. ولسي جرګه ۱۷ څوکۍ لري، چې استازي یې د سیمو له خوا د وړاندیز شویو نوماندانو له ډلې څخه غوره کېږي. د استازیتوب موده پنځه کاله ده. [۲۳]
د انتيګوا د کارګر ګوند مشر الدر برد له ۱۹۸۱ څخه تر ۱۹۹۴ پورې د انتيګوا او باربودا لومړی وزير شو. په 1993 کې ، سر جیمز کارلیل د انګلستان د ملکې لخوا د انټیګوا او باربودا د والي په توګه وټاکل شو.
په 2004 کې ، بالډوین سپنسر د انتیګوا او باربودا لومړی وزیر شو.
جغرافيه سمول
انتيګوا، د انګلیسي ژبې وینډورډ ټاپوګانو ترمنځ ترټولو لوی ټاپو دی، شاوخوا 23 کیلومتره اوږدوالی او 18 کیلومتره پلنوالی لري او 280 مربع کیلومتره پوښي. د دې ترټولو لوړه نقطه ماونټ باګي (اوباما غر) (402 متره) ده او د ټاپو په سوېل لوېدیځ کونج کې موقعیت لري. باربودا، یوازې 176 مربع کیلومتره مساحت لري، د انتیګوا شمال ته نږدې 48 کیلومتره کې موقعیت لري. په هیواد کې د ریډونډا کوچنۍ غیر آباد ټاپو (1.6 کیلومتره مربع) هم شامل دي ، کوم چې اوس د طبیعت زیرمه ده. انټيګوا د بندرونو او طبیعي ساحلونو سره ژور ساحل لري، او باربودا لوی لویدیز بندر لري. د تودوخې درجه معمولا د 20 څخه تر 35 درجو پورې توپیر لري. اوسط کلنی باران یوازې 1,140 ملي میتر دی، چې دا د ختیځ کیریبین ټاپوګانو ترټولو لمر جوړوي، او شمال ختیځ بادونه تقریبا ثابت دي. [۲۴]
د دې هېواد پلازمېنه سینټ جان ښار دی چې د 31,000 نفوس سره. د انټيګوا او باربودا مساحت 280 مربع کیلومتره دی او نفوس یې 84,522 تنه دی. انتيګوا او باربودا کوم لوی ښارونه نلري.
هېوادنی وېش سمول
د هېواد د ویش له مخې، انتیګوا او باربودا د 6 ایالتونه او 2 تړلې ولسوالۍ (*) لري.
اقتصاد سمول
د انټيګوا او باربودا اسعارو د ختیځ کارابین ډالر د یو سینټ واحد سره ویل کیږي. سیاحت په انټیګوا او باربودا کې یو له خورا مهم صنعتونو څخه دی. انټيګوا او باربودا د ملګرو ملتونو د مشترک المنافع غړي دي.
د انټيګوا او باربودا 81٪ خلک تور دي، 13٪ سپین دي، او 3٪ مخلوط نژاد دي، همدارنګه د انټیګوا او باربودا د 73٪ خلکو مذهب پروټسټینټ او 10٪ کاتولیک دی. د انټيګوا او باربودا رسمي ژبه انګلیسي ده، د انګلیسي سره د ځایی کریول ژبه هم کارول کیږي.
د هیواد مشهور خلک سمول
- جمیکا کینکیډ ، لیکوال
اړوندې پوښتنې سمول
- په انټیګوا او باربودا کې د ښارونو لیست
- د انټيګوا او باربودا عمومي ټاکنې (2018)
- د امنیت شورا ۴۹۲ پریکړه لیک
- ارما طوفان
سرچينې سمول
- ↑ Stated in: Official Names of the United Nations Membership. Publisher: ملگري ملتونه. د اثر ژبه يا نوم: انګليسي ژبه. د خپرولو نیټه: ۷ مارچ ۲۰۱۶.
- ↑ Reference URL: http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf.
- ↑ Reference URL: https://www.skgeodesy.sk/sk/ugkk/geodezia-kartografia/standardizacia-geografickeho-nazvoslovia/nazvy-statov/.
- ↑ Reference URL: https://thecommonwealth.org/our-member-countries/antigua-and-barbuda. Retrieved: ۲۱ اکتوبر ۲۰۲۲. Type of reference: official member page.
- ↑ Reference URL: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Publisher: نړيوال پوليس. Retrieved: ۷ ډيسمبر ۲۰۱۷.
- ↑ Reference URL: https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Americas/ANTIGUA-BARBUDA. Retrieved: ۲۱ اکتوبر ۲۰۲۲. Type of reference: official member page. Supports qualifier: پيل نېټه.
- ↑ Reference URL: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Publisher: کېميايي وسلو نه د کار اخيستلو د مخنيوي سازمان. Retrieved: ۷ ډيسمبر ۲۰۱۷.
- ↑ Reference URL: https://www.opcw.org/about-us/member-states/antigua-and-barbuda. Retrieved: ۲۹ اکتوبر ۲۰۲۲. Type of reference: official member page. Supports qualifier: پيل نېټه.
- ↑ Reference URL: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.
- ↑ Reference URL: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Retrieved: ۴ مې ۲۰۱۹.
- ↑ Reference URL: https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=6. Retrieved: ۲۸ اکتوبر ۲۰۲۲. Type of reference: official member page. Supports qualifier: پيل نېټه.
- ↑ Reference URL: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Retrieved: ۴ مې ۲۰۱۹.
- ↑ Reference URL: https://public.wmo.int/en/members/antigua-and-barbuda. Retrieved: ۲۶ مې ۲۰۲۰.
- ↑ Reference URL: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Retrieved: ۲۱ جولای ۲۰۲۰.
- ↑ Reference URL: https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf. Retrieved: ۱۶ مارچ ۲۰۲۴. Page(s): 2. Supports qualifier: پيل نېټه.
- ↑ Reference URL: https://www.un.org/Depts/los/LEGISLATIONANDTREATIES/caribbean_states.htm.
- ↑ Reference URL: https://www.caribbeanislands.com/.
- ↑ Reference URL: https://www.worldbank.org/en/country/caribbean/overview.
- ↑ سیستم اطلاعات جغرافیایی
- ↑ کينډۍ:یادکرد وب
- ↑ کينډۍ:یادکرد وب
- ↑ کينډۍ:یادکرد وب
- ↑ کينډۍ:یادکرد وب
- ↑ https://uwiseismic.com/island-profiles/antigua-and-barbuda/
- ويکيپېډيا، ګډونوال، انګليسي وکيپېډيا، ۸ اپرېل ۲۰۱۸.